Мақалада мерзілінен бұрын босану және перинатальды өліммен аяқталған нәтижелерге ретроспективті талдау туралы жазылған. Себебіне байланысты мезгілінен бұрын туылған нәрестелердің перинатальды өлім көрсеткішінің мерзілінен бұрын босануға сәйкестігі талқыланған. Пайда болған асқыну түріне арнайы ұсыныстар ұсынылған.
Ғылыми жұмыстың өзектілігі. Антенатальды өлім себептерінің диагностикасында ДДҰ деректері бойынша перинаталдық өлім деңгейі Еуропада 5- 20¿ ТМД елдерінде 6 - 21¿, Орталық және Шығыс Еуропадағы елдерде 3 - 7¿ Батыс Еуропа қалаларында 2- 5% Перинаталды өлім себептері өте көп, және ол жүктілікке дейін клиникалық көріністер бермейдізіргі заманауи әдістерді қолдансақта, негізгі белгісіз себептерді анықтау 60¿ көлемін құрайды. (GoldenbergR.L. Etal, 2009 ChaiworapongsaTetal, 2010)
Біздің зерттеу мақсатымызҚалалық перинатальды орталық бойынша, жүктіліктің мерзіміне байланысты перинатальды өлім көрсеткішін талдау
Зерттеу материалдар:Біздің зерттеу базамыз Алматы қаласы Қалалық Перинаталды Орталық (№3 Босану үйі).Мұрағаттағы 2010-2014 жыл бойынша перинатальды өліммен аяқталған ауру тарихтарына ретроспективті анализі.
Зерттеу барысында жасына, жүктілік пен босану санына, акушерлік-гинекологиялық тарихына, аспаптық зерттеулер нәтижелеріне, жұқпалы аурулардың болу болмауына, медицинамен дәлелденбеген дәрілік заттарды қабылдауына, бала жолдасындағы өзгерістерге және аутопсия нәтижелеріне, кәсібіне, жүктілік мерзіміне,босандыру түрлеріне,босану кезіндегі асқынуларға байланысты клиникалық және статистикалық талдау жүргізілді.
Перинаталды өлім-22 апта жүктіліктен бастап, туылғаннан кейін 7 тәулік аралығындағы, ұрықтың немесе нәрестенің қайтыс болу туралы статистикалық көрсеткіш
Жалпы көрсеткіш бойынша перинаталды орталықта 5 жылды салыстырғанда жылына 7000-ға жуық босану болады, соның ішінде перинаталды өлім көрсеткішінің 2010 жылы 56,6À болса, 2014 жылда 14,4 À.
Әрбір босану үйінде перинаталды өлімді өлі туылғандар және қайтыс болғандар бойынша бөліп қарастырады. Сондықтан біздің зерттеуіміз бойынша өлі туылғандар 2010 жылда 302 болса, 2014 жылы 67 нәресте, ал қайтыс болғандар 2010 жылы 99, ал 2014 жылы 35 нәресте.
Антенаталды өлім-22 апталық жүктіліктен бастап босанудың бірінші кезеңіне дейінгі аралықтағы ұрық өлімінің көрсеткіші. 2010 жыл бойынша 31,63À болса, 2014 жылда 7,92À
Ертенеонаталды өлім-туылғаннан бастап 7 тәулікке көрсеткіші. 2010 жыл бойынша 12,85 À болса, 2014 жылда дейінгі кезеңде болған нәресте өлімінің 3,53À
Ең жиі кездесітін жас аралығы бойынша репродуктивті жастағы, яғни 31-40 жас аралығындағы әйелдерде кездеседі (44,80¿)
Экстрагениталды ауруларға байланысты зерттей келгенде медициналық аллергиясы бар және созылмалы вирусты ауыр дәрежелі анемия 23¿, тыныс алу жүйесінің аурулары гепатиті бар жүкті әйелдер сау нәрестені дүниеге әкеле 20 ¿ перинаталды өлім себебіне қауіпті болса, ал алады.
5 жылдық салыстырмалы анализде жүктіліктің ерте неонаталды мерзімінде, яғни нәресте туылғаннан бастап 7- тәулікке дейінгі аралықта перинаталды өлім көрсеткіші 2010 жыл бойынша 61,30 ¿, ал 2014 жыл бойынша 59,60¿- ды көрсетеді (Сурет 9). Ең жиі кездесетін жүктіліктің асқынуы 5 жылдың орташа есебі бойынша екіншілік асқынуы ретінде жүретін жедел респираторлы вирусты инфекция 35¿ , жүктіліктің үзілу қаупі 24,7¿, преэклампсия 23,3¿. Ерте токсикоздің қауіптілігі біршама төмен 1,2¿ (Сурет 10).
|
Перинаталдыөлімсебебі |
2010 ж. (%) |
2011ж(% )■ |
2011ж. (%) |
2013 ж(%) |
2014 ж. (%) |
|
|
Туа пайда болған ақаулар |
ДМЖП |
18 |
16 |
16 |
17 |
15 |
|
Біріншілк жайылған өкпе ателектазы |
2 |
2 |
0 |
2 |
2 |
|
|
бүйрек атрофиясы; |
19 |
19 |
17 |
15 |
19 |
|
|
бүйрекгидронефрозы. |
19 |
20 |
20 |
19 |
18 |
|
|
несепағардың екі еселенуі |
21 |
20 |
20 |
19 |
18 |
|
|
Гиалинды мембрана ауруы |
3 |
2 |
3 |
3 |
2 |
|
|
Ми қарыншалық қан құйылу |
2 |
2 |
1 |
1 |
1 |
|
|
Инфекция |
серозды-іріңді пневмония |
2 |
2 |
3 |
3 |
2 |
|
Асфиксия |
Ұрықтыңантенаталдыас |
10 |
10 |
10 |
11 |
9 |
|
фиксиясы |
1 |
0 |
0 |
1 |
0 |
|
|
Қағанақ суының элементтерімен аспирация Ұрықтыңинтранатальд ыасфиксиясы |
5 |
4 |
3 |
4 |
3 |
Кесте 1 - Паталоганатомның диагнозы бойынша перинаталды өлім себептері
Перинаталды өліммен аяқталған нәрестелерді зерттеу кезінде босану үйінде қойылған емдеуші дәрігердің диагнозымен бен патологанатомиялық диагнозын салыстыра тексердік. Зерттеу барысында емдеуші дәрігердің диагнозы патологанатомиялық диагнозбен сәйкес келеді. Оның ішінде жиі кездесетін құрсақ ішілік инфекция 28¿, өкпе ателектазы 20 ¿, ауыр дәрежелі асфиксия 15 ¿, өкпе гипоплазиясы 10¿ (Сурет 11).
Патологанатомиялық диагнозда перинаталды өлім себебінің ең жиі кездесетіні туа пайда болған ақаулар. Туа пайда болған ақаулар ішінде,жүрекше қарынша аралық ақауы,біріншілк жайылған өкпе ателектазы, бүйрек атрофиясы, бүйрек гидронефрозы, несепағардың екі еселенуі (Кесте 1)
Нәрестенің дене салмағы бойынша өте төмен салмақтағы (500,0-1000,0 гр) нәрестелер көрсеткіші 14,5¿, ал жынысына байланысты 5 жыл ішінде салыстырғанда ер баланың туылыуы (56,17¿) перинаталды өліммен жиі аяқталады
Зерттеу нәтижелері.
Жалпы көрсеткіш бойынша перинаталды өлім 2010 жылдары жоғары көрсеткіш көрсетеді. Оның ішінде антенаталды өлім көп кездеседі (55,8¿).
Перинаталды өлім көбінесе 20-30 жас аралығындағы әйелдерде (44,2¿), акушерлік асқынған анемнезі бар (20,75¿) әйелдерде кездеседі
Перинаталды өлімнің негізгі себептері: анасында болған тыныс алу жүйесінің аурулары, ауыр дәрежелі преэклампсия, жүктіліктің үзілу қаупі, созылмалы вирусты инфекциялар болып табылады.
Перинаталды өлім ішінде егер жүктілік мерзімі бойынша талдауға алсақ ерте неонаталды өлім көрсеткіші басым (60¿) болып табылды. 34-37 апталық пен 22-28 апталық нәрестелердің көрсеткіші екінші орында.
Ұрық немесе нәресте жағынан қарағанда перинаталды өлімнің себебі өкпе ателектазы , нәрестенің құрсақішілік дамуының кідіру синдромы, серозды іріңді пневмония . Перинатальды өлімнің құрылымында дене салмағы 500,0 ден 1000,0 граммға дейінгі нәрестелер (70¿)жэне жынысы ер бала(55,6¿), нәрестелер жиі кездеседі
Ұсыныстар.
Жүкті әйелге алдын ала тіркеліп, уақытында ультра дыбыстық зерттеудің маңызын түсіндіру;
Денсаулығы жақсы,, созылмалы инфекция ошақтары санацияланған кезде ғана жүктілікті жоспарлау;
Халық арасында ағарту іс жұмыстарын жақсарту;
Перинатальды орталықтарда салмағы өте аз нәрестелерге көмек көрсетудің сапасын жоғарылату.
жүктілік ағымын жүргізу туралы арнайы дайындалған клиникалық хаттамаларды қатаң түрде сақтау, жүктіліктің асқынуларын уақытында анықтауға, қалыпқа келтіруге және құрсақ ішілік нәрестенің жағдайын бағалау.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
- Berghella V. Progesterone and preterm birth prevention: translating clinical trials data into clinical practice//AJOG. - 2012. - №5. - Р. 376-386
- Brownfoot F. C., Crowther C. A. , Middleton P. Different corticosteroids and regimens for accelerating fetal lung maturation for women at risk of preterm birth // Cochrane Database Syst. Rev. — 2008. — Т. 8. — № 4. — Р. 22-29. - С. CD006764. — PMID 18843729.
- Fonseca E.B., Celik E., Parra M., et al. Fetal Medicine Foundation Second Trimester Screening Group.Progesterone and the risk of preterm birth among women with a short cervix // N. Engl. J. Med. — 2007. — Т. 357. — № 5. — С. 462—463.
- Сидельникова В.М., Привычная потеря беременности. - М.: Триада Х, 2000.- 304 с.
- Каюпова Н.А., Каюпова Л.С., «Современные проблемы перинатологии» // Избранные клинические лекции по акуш. и гин. - Алматы: 2000. - Т.2. - С. 6-26.
- Мамедалиева Н.М., Плацентарная недостаточность в клинике привычного невынашивания беременности// Избранные клинические лекции по акуш. и гин.- Алматы: 2000. - Т.2. - С.101-102.