МінДетті меДициналық тексеріп-қараулар өткізілетін зиянды өнДірістік факторларДың, кәсіптерДің тізбесін, сонДай-ақ өткізу кезеңділігі ережелерін бекіту, ҚР үкіметінің 25. 01. 2012 ж. № 166 қаулысымен бекітілген «Міндетті медициналық тексеріп-қарауды өткізу қағидаларына» сәйкес жүргізіледі.
Міндетті медициналық тексеріп-қараулар өткізілетін зиянды өндірістік факторлардың, кәсіптердің тізбесін, сондай-ақ өткізу кезеңділігі ережелерін бекіту, ҚР үкіметінің 25. 01. 2012 ж. № 166 қаулысымен бекітілген «Міндетті медициналық тексеріп- қарауды өткізу қағидаларына» сәйкес жүргізіледі.
Қазақстан Республикасының «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» кодексінің 25-тарау, 155-бабы өндірістік қызметті жүзеге асыратын әрбір азаматты медициналық зерттеп-қарауды қамтамасыз ету болып табылады.
Міндетті және профилактикалық медициналық тексеріп қараудың уақтылы өтуін мемлекеттік санитарлық - эпидемиологиялық қадағалау комитеті органдары бақылайды. Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органдарымен келісілген міндетті медициналық тексеруге жататын контингенттердің тізімдерін алған кезде міндетті медициналық тексеріп-қарауды өткізу үшін комиссия құрады және күнтізбелік жоспар құрады, онда дәрігерлік комиссия құрамын, әсер ететін зиянды өндірістік факторлардың ерекшеліктерін есепке ала отырып зертханалық және басқа да зерттеулердің түрі мен көлемі, дәрігерлік комиссия жұмысының уақыты мен мерзімі анықталады. Міндетті мерзімдік медициналық тексеріп-қарау аяқталған соң ауыр жұмыстарда, зиянды (өте зиянды) және қауіпті еңбек жағдайларында жұмыс істейтін жұмыскерлердің нәтижелерін қорытындылайды және осы қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша 5 данада қорытынды акт жасайды, оны өткізілген міндетті мерзімдік медициналық тексеріп-қараудан кейін күнтізбелік 30 күн ішінде мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарына ұсынады. Мамандығында жұмысты жалғастыруға қарсы айғақ болып табылатын, сонымен қатар қарсы айғақ болып табылмайтын жалпы аурулардың айқын түрлері бар жұмыскерлер емдеу-оңалту бейініндегі медициналық ұйымдарға оңалтуға жіберіледі, содан кейін оларға қатысты кәсіптік жарамдылыққа сараптау жүргізіледі. Медициналық оңалту кезеңінен кейін еңбекке жарамды деп танылған жұмыскерлер жалпы аурулардың алғашқы түрлері бар адамдар тобында диспансерлік бақылауға жатады. Міндетті мерзімдік медициналық тексеріп-қарау нәтижелері бойынша жұмыскерлерді емдеуге жатқызу мынадай үш негізгі кезеңнен тұратын кезеңдік оңалту қағидалары негізінде жүзеге асырылады:
- бірінші кезең: өнеркәсіптік кәсіпорындар жанындағы денсаулық сақтау пункттерінде, санаторий-профилакторийлерде іс жүзінде дені сау жұмыскерлерде аурулардың профилактикасы бойынша іс-шаралар;
- екінші кезең: "тәуекел тобы" адамдарын: суық тиіп жиі және ұзақ ауыратын, әртүрліфункционалдық бұзылулары бар, жалпы аурулардың алғашқы түрлері бар, кәсіптік аурулардыңклиникаға дейінгі белгілері бар адамдарды диспансерлік бақылауды және санаториялық-курорттықсауықтыру кезеңін міндетті түрде қоса отырып, амбулаториялық және стационарлық жағдайлардатұрақты профилактикалық емдеу жолымен медициналық оңалту;
үшінші кезең: кәсіптік аурулары бар науқастарды, оның ішінде осы аурулардың салдарынанмүгедек болған адамдарды аурудың мамандықпен байланысын белгілеу бойынша қызметті жүзегеасыратын медициналық ұйым жағдайларында, қызметтің осы түріне лицензиясы барсанаторийлік-курорттық сауықтыру орындарында оңалту.Кәсіптік аурулардың дамуында негізінен әртүрлі өнеркәсіп факторлары және жұмысшылардың кәсіптік мамандығы маңызды роль атқарады. Сол өнеркәсіптік жағдайларда жұмысшылардың бірі кәсіптік ауруларға ұшырайтыны, ал біреулерінің ұшырамайтыны жалпыға мәлім.
Алматы қаласы Жетісу аудандық мемлекеттік санитарлық - эпидемиологиялық қадағалау басқармасының МСЭҚБ өндірісті бақылау бөлімінде- 216 өндірістік мекемелер тіркеуде тұр. Мұндағы жұмысшылар саны - 7097 адам, оның ішінде - 2155 әйелдер жалпы жұмысшылар үлесінің 30,4%-ын құрайды. Медициналық тексерумен2013 жылғы қорытынды бойынша 4814 адам қамтылды, оның ішінде әйелдер саны - 1624, үлес салмағы - 100%. Кәсіптік ауруға күдікті табылмады. 2013 жылы кезекті медициналық тексеруденөткен - 4814 адам, жалпы үлес салмағының 67,8%-ын құрайды. Өз уақытында кезекті медициналық тексеруден өтпеген тіркеуде тұрған обьектілерге, мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органы тарапынан - көлемі438760 тг құрайтын 14 айыппұл салынды және 14 өндірістік мекемеден - 324 адам жұмыстан уақытша шектетілді.Төменде 2013 жыл бойында тіркеуде тұрған өнеркәсіптік мекемелер мен олардан тексеру барысында алынған мәліметтер, ауру көрсеткіштері және жіберілген кемшіліктерге қолданылған шаралар көлемі ұсынылған. (1- кесте)
Кесте 1 - ҚР үкіметінің 25. 01. 2012 ж. № 166 қаулысына сәйкесАлматы қаласы Жетісу ауданы бойынша 2013 жылы жүргізілген кезеңді медициналық тексеру
|
№ |
Көрсеткіштер |
2012ж |
2013ж |
|
1 |
Тіркеуде тұрған обьектілер |
344 |
216 |
|
2 |
Оның ішінде жұмыс істеп тұрғандар |
301 |
216 |
|
3 |
Оның ішінде қауіпті жұмыс жағдайында |
0 |
1 |
|
4 |
Үлес салмағы% |
0 |
0,46 |
|
5 |
Жұмысшылар саны(жалпы) |
7414 |
7097 |
|
6 |
Оның ішінде әйелдер |
1130 |
2155 |
|
7 |
Үлес салмағы % |
15,2 |
30,4 |
|
8 |
№166 бұйрықбойынша 2012 жылғаарналғанмедицналықтексеругекіретіндер |
4479 |
4814 |
|
9 |
Үлес салмағы% |
60,4 |
67,8 |
|
10 |
Оның ішінде әйелдер |
895 |
1624 |
|
11 |
Үлес салмағы% |
20,0 |
33,7 |
|
12 |
№166 бұйрықбойынша 2012 жылымедициналықтексеруменқамтылғандар |
4479 |
4814 |
|
13 |
Қамтылғандар үлес салмағы% |
100,0 |
100,0 |
|
14 |
Оның ішінде әйелдер |
895 |
1624 |
|
15 |
Үлес салмағы% |
100,0 |
100,0 |
|
16 |
Кәсіптік аурулардың тіркелу жағдайлары |
0 |
0 |
|
17 |
Кәсіптік ауруға негіздеу |
0 |
0 |
|
18 |
Соматикалық аурулардың пайда болуы, барлығы |
214 |
181 |
|
19 |
Оның ішінде әйелдер |
36 |
16 |
|
20 |
Үлес салмағы%, барлығы |
4,8 |
3,8 |
|
21 |
Үлес салмағы%, әйелдер |
4,0 |
1,0 |
|
22 |
100 адамғашаққандағыжалпыаурушаңдық |
34,81 |
31,89 |
|
23 |
ВУТ бойынша еңбекке қабілеттілікті жоғалту |
283,54 |
279,96 |
|
24 |
Басқа жұмысқа ауыстыру, барлығы |
55 |
77 |
|
25 |
Оның ішінде уақытша, барлығы |
21/34 |
33/44 |
|
26 |
Айыппұл салынды /ұсталды |
15/15 |
14/14 |
|
27 |
Салынған айыппұл сомасы |
367286 |
438760 |
|
28 |
Ұсталған айыппұл сомасы |
367286 |
438760 |
|
29 |
Жұмыстан шектетілгендер / обьекттер саны |
310/15 |
324/14 |
|
30 |
Ұйғарым барлығы / орындалғаны |
15/15 |
14/14 |
|
31 |
Орындалған санитарлық ұйғарымдардың үлес салмағы% |
100,0 |
100,0 |
Осы жағдайларға байланысты «Салауатты өмір салтын қалыптастыру» мақсатында жұмысшылардың денсаулығын нығайтуға бағытталған бірқатар (оның ішінде, гигиеналық оқыту мен тәрбиелеу, дұрыс тамақтану, аурулардың профилактикасы) шараларды Жетісу аудандық мемлекеттік санитарлық - эпидемиологиялық қадағалау басқармасының мамандары жүзеге асыруда.Адам денсаулығын сақтау, өмірін ұзарту үкіметіміздің және медицина мамандарының бірінші міндеті. Қазақстан Республикасының кодексінің 155-бабына сәйкес жұмыс берушілер Қазақстан Республикасының үкіметі бекіткен медициналық көмектің кепілдік берілетін көлемінің тізбегіне сәйкес адамдардың профилактикалық медициналық тексерулерді тегін өту жағдайы жасалған.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
- ҚР «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» кодексі - Алматы: ЮРИСТ, 2009. - 109 б.
- Утверждены постановлением Правительства РК № исх: 166 от: 25.01.2012. Правила проведения обязательных медицинских осмотров.
- Алматы қаласы Жетісу аудандық МСЭҚБ-ң ӨНҚБ жылдық қорытындысы.