Кіріспе: Құтыру-жүйке жүйесінің зақымдануымен сипатталатын және өліммен аяқталатын жіті, зоонозды, табиғи-ошақтық инфекция. ДДҰ-ның бағалауы бойынша, жұқпалы аурулар арасында келтірілген экономикалық зиян бойынша 5 орын алады.
Құтыру аурушаңдығы әлемнің көптеген (167) елдерінің аумағында тіркеледі, онда жыл сайын 10 млн - нан астам адам жануарлардан әртүрлі зақым алады және 4 млн-нан астам адам арнайы антирабиялық көмек алады. Құтыру әлі күнге дейін емделмейтін ауру болып табылады, одан жыл сайын 50 мың адамға дейін өледі.
Зерттеу мақсаты: ОҚО бойынша жануарлардың тістеуінен зардап шеккендердің антирабиялық көмекке жүгінуінің алдын алу және талдау.
Зерттеу материалы: Шымкент қаласы бойынша жануарлардың тістеуінен зардап шеккендердің саны көп тіркелуде, 2017 жылы емдеу-алдын алу мекемелеріне 4325 адам, ал 2018 жылы 4116 адам жүгінді.
1 кесте - 2017-2018 жылдары рабиологиялық көмекке жүгінген пациенттердің саны
|
2017 |
2018 |
|
|
Тістелген жаралар, сызаттар және тері сілекейлері бар емделушілер. |
4325 |
4116 |
|
Вакцинациядан бас тартқан пациенттер (0 күн) |
15 |
7 |
|
Вакцинацияны бастаған пациенттер. |
4308 |
4108 |
|
қолда ветеринариялық анықтамасы бар , 10 күннен кейін егуді жалғастырмаған емделушілер. |
2 |
3 |
|
Тістеуден кейін ауруханаға жатқызылған пациенттер. |
2015 |
1798 |
|
Кезекті вакцинацияға шақырылған пациенттер. |
3055 |
4752 |
|
Қайта егілген пациенттер. |
2654 |
3245 |
|
Үй жануарлары тістеген науқастар. |
3189 |
4748 |
|
Қаңғыбас жануарлар тістеген науқастар. |
1578 |
2687 |
Вакцинациялау схемасы бар вакцинаның түріне байланысты. Оңтүстік Қазақстан облысында гетерологиялық антирабиялық иммуноглобулин (Эквираб) және антирабиялық вакцина (Индираб) пайдаланылады.
Нәтижелері: 2 кесте.
|
2017 |
2018 |
|
|
ИНДИРАБ вакцинасы |
17894 |
16452 |
|
Эквираб енгізу. |
22444 |
19542 |
2017-2018 жж. антирабиялық иммуноглобулин (Эквираб) және антирабиялық вакцина (Индираб) алған
пациенттердің саны
Қорытынды: құтырма ауруының алдын алу денсаулық сақтау органдарымен, ветеринарлық қызметпен, аңшылық шаруашылығы басқармаларымен, коммуналдық қызмет қызметкерлерімен бірлесіп жүргізіледі. Осылайша, адамдар мен жануарлардың құтыруымен аурушаңдығы бойынша сақталып отырған қолайсыз эпизоотиялық және эпидемиологиялық жағдай, табиғи құтырудың кең таралуына, қадағалаусыз жануарлар санының артуына байланысты, бұл инфекцияға Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдары, емдеу-алдын алу мекемелері, ветеринариялық қызмет, сондай-ақ мемлекеттік және жергілікті өзін-өзі басқару органдары да үнемі назар аударуды талап етеді.
Литература
- 1.Шестопалов А.М., Кисурина М.И., Груздев К.Н. «Бешенство и его распространение в мире» Вопросы вирусологии, 2001 №2. С. 7-12.
- 2.Черкасский Б.Л., Кноп А.Г., Савиных А.И. «Современные мировое распространение бешенства» Вопросы Эпидемиологии Некоторых Зоонозов: Научный обзор. М., 1975 С. 85-122.