Жаңа оқу бағдарламасы бойынша физика пәнінен арналған жиынтық бағалаудың үлгісі

Андатпа

Бүгінгі күні жаңартылған білім берудің нсгізгі міндеті-оқушыларды алған білімдерін тэжірибеде қолдануға үйрету.

Білім беру мазмүны жаңартылган сыныптарда бағалаудың жаңа жүйесі-критериалды енгізіледі. Сонымен қатар, жүйе оқушылардың өз жүмысын дүрыс бақылау жэне бағалау, туындаған қиындықтардың себептерін өз бетінше анықтау жэнс оларды жою қабілетін дамытады. Критериалды бағалау, өз кезегінде, формативті және жиынтық бақылыудан тұрады. Формативті бағалау оқушының дағдысының деңгейін анықтайды, бүл тоқсандық жэнс жылдық эсер етпейтін аралық белгілер. Жиынтық бағалау материалдың белгілі бір блогын зерделегеннсн ксйін қорытынды баға қою үшін жүргізіледі. Бұл мақаланы қараудың өзектілігі, эзірленген тапсырмаларды жэне оларға бағалауды ұсыну.

Практикалық маңыздылығы физика пэні бойынша "Электростатика негіздері" тақырыбын жиынтық бағалай отырып, критериалды бағалауды корсете отырып, физика сабақтарында оларды қолдану үшін балама ретінде қызмет ете алады.

Kipicne

Қазақстан Республикасы Президент! Н.Ә. Назарбаевтың «Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында» сапалы орта білім беруге тең қол жеткізуді қамтамасыз ету зияткер, дене бітімі және рухани жағынан дамыған, табысты азаматты қалыптастыру қажеттілігі айтылған.Сонымен қатар орта білім беру мазмүнын жаңарту мектеп оқушыларының бойында «Мәңгілік Ел» жалпыұлттық патриоттық идеясының рухани- адамгершілік құндылықтарын, салауатты өмір салты мәдениетін қалыптастыру міндеттеріне тоқталған. Осыған орай Білім беру мазмүнын жаңарту білім берудің қазіргі заманғы үрдістерін және қазақстандық білім берудің үздік тәжірибесін кіріктіруге бағытталған.

¥зақ уақыт бойы мектепте физиканы оқытудың негізгі мақсаты оқушыларға физиканың негізі бойынша терең де берік білімді қалыптастыру болып келді. Қазіргі кезеңде белгілі бір көлемде оқушыларға физикалық білімді қалыптастыру барысында оларды тәрбиелеп, дамыту мақсаттары тұр.

Физикалық теориялар мен заңдарды оқып үйрену, кұбылыстар арасындағы себеп- салдарлық байланыстарды анықтау, нақты физикалық есептерді шешуге теориялық білімдерді қолдану оқушылардың логикалық ойлауын, олардың танымдық қабілеттерін дамытуда үлкен рөл атқарады.

«Бағалау не үшін керек» деген сұраққа дәстүрлі оқыту жүйесінде «оқушылардың білімін тексеру үшін» деген жауап алынады, өйткені мүнда бағалауды мүғалім тарапынан оқушының білім деңгейін анықтау деп қарастырылады. Осы түрғыдан мүғалімдер өз әрекеттерін сабақта оқушылардан берілген сүрақтарына ауызша жауап алумен немесе тест қабылдаумен шектейді. Көптеген дамыған елдердің білім беру жүйесінде тың өзгерістер мен табыстылық мүғалімдер тәжірибесіне критериалды бағалауды ендіру және оны дамыту арқылы орындалады [1]. Критериалды бағалау жүйесін енгізудің мақсаты бағалау критерийлерінің негізінде білім алушылардың оқу жетістіктері туралы шынайы ақпарат алу және оқу үдерісін жетілдіре түсу үшін оны барлық қатысушыларға ұсыну. Критериалды бағалау жүйесі бұрыңғы дәстүрлі бағалауға қарағанда қалыптастырушы (күнделікті мадақтау, видео, слайд, т.б.) және жиынтық бағалау (бөлім бойынша жиынтық бағалау, тоқсандық жиынтық бағалау, білім беру деңгейі бойынша жиынтық бағалау) болып ерекшеленеді [2].

Тоқсандық жиынтық жүмыстар әр түрлі болуы мүмкін (тест, сынақтар, бақылау жұмысы және т.б.) Жиынтық бағалаудың құрылымы берілген нұсқада көп таңдауы бар тапсырмаларды, қысқа және толық жауапты сұрақтарды қамтитын 9 тапсырмадан түрады [3].

Төменде ұсынылып отырған тарау бойынша іске асырылатын жүмыс жүргізу үлгісі:

Тапсырма түрлері:

КТБ - көп таңдауы бар тапсырмалар;

ҚЖ - Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;

ТЖ - Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.

IV тарау электростатика негіздері бойынша жиынтық бағалауға шолу

Ұзақтығы - 40 минут Балл саны - 20

Кесте 1 Білім деңгейін анықтау

А) а [1]

В) ә

С) б

D) а және б

1. Біртекті электр өрісі— бұл.
2. күш сызықтары параллель болатын өріс
3. барлық нүктеде кернеуліктер модулі және бағыты жағынан тең болатын өріс
4. сынақ заряд тудыратын өріс
5. зарятталған денелердің әсерлесу күштері шамалары бойынша тең. [1]
6. Шамалардың қайсысы потенциал айырымының өлшем бірлігі?

А) Н*м/Кл

1. Ф/Кл
2. Н/Кл

□ )Дж/Кл [1]

5. Құралдардың атауын және қандай қызмет атқаратындығын жазыңыз.

V =В [1]

1. а) Конденсатор сыйымдылығы 200 мкФ, астарлардағы заряд 0,005 Кл. Конденсатор астарларындағы кернеу қандай?

ХБЖ-не келтіру [ 1 ]

U=В [1]

э) Электр өрісінде қозғала отырып, электрон бір нүктеден одан потенциалы 1 В жоғары екінші нүктеге ауысты. Электронный кинетикалық энергиясы қаншаға өзгереді?

E_k=Дж [ 1 ] б) Потенциалдық энергиясы ше?

W=Дж [1]

Қорытынды

Осы орайда Теодор Сайзердің «Бага беру жэне есепке алу - керемет мақсаттар. Білім алу үдерісіне кедергі тигізбейтін жэне біздің жан салып жасап жатқан ісімізге пайдалы да эділ бага беретін жүйе» - дегеніндей, қалыптастырушы бағалау дүрыс үйымдастырылған жағдайда мүғалім білім алушылардың іс-эрекеттеріне байланысты түсінік, ұсыныс т.с.с. бере отырып, жүйелі түрде кері байланысты қамтамасыз етеді.

Әдебиет:

1. Бешімбаева Қ.Е. Білім алушыньщ тілдік құзыреттілігін жетілдірудегі критериалды бағалау жүйесі. Әдістемелік нұсқау. 11- бет.
2. Красноборова А.А. Критериальное оценивание в школе. Учебное пособие.
3. Мұғалімге арналған нұсқаулық «Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау» , 55- бет, 107- бет.
4. Б.М. Дуйсембаев, Г.З. Байжасарова, А.А. Мсдстбскова «Физика» 127- бет, 136- бет.