Сүт бездерінің фиброаденомасына шалдыққан 16 -62 жас аралығындағы (орташа жасы 30,5 ±11,4) 39 пациентті жоғары қарқынды фокусталған ультрадыбыспен (HIFU) емдеу қортындылары талданды.
ЕмДеуДің нәтижелігі нақтылыуақытынДа, цитоморфологиялық зерттеумен, ультраДыбыстық зерттеумен HIFU - аблация процесін визуализациялаумен бағаланды.
Жасалған талдау HIFU - терапия сүт безінің фиброаденомасын емдеудің нәтижелі әдісі екенін және сүт безі фиброаденомасын емдеудің еркін бір түрі ретінде қолданыла алатынын көрсетеді.
Сүт безінің өзгеше ерекшелігі физиологиялық жэне патологиялық өзгерістердің нақты саралануының күрделілігі, сондай-ақ, қатерсіз диффузды патологияның эр түрлі түрлері болып табылады. Бұған сүт безінің қалыпты құрылымы жас ерекшелікке, репродуктивті жүйенің күйі мен тіпті, менструациялық цикл кезеңіне байланысты тек түрлі эйелдерде ғана емес, бір эйелде де үлкен түрленгіштікпен сипатталатындығы себеп болып отыр. Заманауи тұжырымдарға сэйкес, сүт бездері көпфакторлы гормондық эсерге ие. Олар сондай-ақ, жатыр секілді жыныстық стероидты гормондар үшін нысана-мүше болып табылады. Одан басқа, оларға гипофиз гормондары, бүйрекүсті без, қалқаншабез, ұйқыбез қыртыстары жэне т.б. эсер көрсететіні анықталған [1].
Сүт безі ісіктерін диагностикалау мен емдеудің табыстылығына қарамастан, саралау диагностикасы, сапалы бақылау, қатерлі ісіктерді бірлескен жэне кешенді емдеу мэселелері маңызды орынға ие болып отыр. Әйелдер қауымының қатерлі ісіктеріне шалдығу мен өлім-жітім құрылымында Ресейде сүт безі обыры 1996 ж. 1-орынды иеленді, ал ауруға шалдыққандардың нақты саны 39 мыңға дейін (1991 ж. - 31,9 мың), қайтыс болғандар - 19,6 мыңға дейін ұлғайса, осындай жағдай Қазақстан Республикасында да орын алды. Авторлардың бірқатары [2,3,4,5,6] сүт безі обрының клиникаға cancer in situ дейінгі сатысын анықтауға үлкен мэн береді.
Сүт бездерінің қатерсіз өзгерістері түрлі жас ерекшелік тобындағы эйелдедегі кең таралған ауруға жатады жэне клиникалық, морфологиялық жэне этиологиялық белгі бойынша процестерге жатады. Сүт бездерінің қатерлі ісігі аурулары популяцияда 30- 70%-ға дейінгі [7] жағдайларда таралған, осы патологияның бұлжымайтын өсуіне жэне эпителий гиперплазиясымен орын алатын кейбір пролиферативті түріне байланысты сүт безі обырының орын алуының жоғары қатерінің маркері ретінде қарастырылады [8].
Фиброаденома - сүт безінің ең жиі кездесетін ауруларының бірі жэне барлық қатерсіз ісіктің 95%- ын құрайды.
Сүт безі фиброаденомасының 3 гистологиялық нұсқасын бөліп қарастырады:
- Периканакулярлы (51%)
- Интраканакулярлы (47%)
- Аралас (2%)
Гистологиялық құрылымына байланыссыз фиброаденоманың анықталуы хирургиялық емге көрсеткіш болып табылады. Емдеудің хирургиялық эдісінің келесі тэсілдері бар:
- Секторалды резекция (қоршаған тіндерімен бірге ісікті алып тастау);
- Энуклеация (сылып тастау) - тек ісікті ғана алу. 2010 жылғы қаңтардан бастап ҰҒМО клиникалық тэжірибесіне сүт бездері фиброаденомасын жоғары
І топтағы емделген 30 фиброаденомадан өткізілген HIFU -абляциядан соң 6 ай өткенде 19 пациент тексерілді. Ультрадыбыстық сканерлеу кезінде 6 жағдайда ісік көзге көрінді, 8 жағдайда гиперэхогенділік, ісік диаметрінің 2 есеге кішіреюі байқалды. 5 жағдайда фиброаденома мөлшері өзгерген жоқ, бірақ эхоқұрылым өзгерім, гиперэхогенді болды.
Емделген фиброаденоманың ІІ тобы бойынша 6 ай өткен соң 8 пациент тексерілді, олардың 5-і ультрасонография кезінде гиперэхогенділік, ісіктің мөлшерінің 2 есеге кішіреюі байқалды. 3 жағдайда ісіктің мөлшерінің өзгерісінсіз гиперэхогенділік байқалды.
ІІІ топта ісік мөлшері өзгерген жоқ, барлық ұзына бойыда гиперэхогенді бөліктің ісіктері (фиброз аймақтары) ультрасонографиялық.
Тұжырым:
- HIFU - терапия сүт безі фиброаденомасын емдеудің тиімді тэсілі.
- HIFU - терапия сүт безі фиброаденомасын емдеудің өзіндік түрі ретінде қолданыла алады.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
- Бурдина Л.М. Ішкі жыныс мүшелерінің қатерсіз гиперпластикалық ауруларына шалдыққан науқастардағы сүт безі күйі мен гормондық жағдай ерекшеліктері. Маммология. 1993. №1.
- Линденбратен Л.Д. Сүт безінің диспластикалық жэне ісіктік зақымдануы кезіндегі кешенді тексеру тэсілі. Хирургия, 1982, № 2, с. 8-15.
- Ошмянская А.И. Қатерсіз ісікті дер кезінде диагностикалауды ұйымдастырудағы қалалық онкологиялық диспансер рөлі. Кеңестік медицина, 1976, « 8, 142-145-б.
- Пинхосевич Е.Г. Заманауи маммологияның өзекті мэселелері. «Медицинадағы заманауи сэулелік диагностика мүмкіндіктері». М., 1989, 145-146-б.
- Lippman M.E. et all. Diagnosis and Management of Breast Cancer, 1988 WB Saunders Company Phild.
- Sickler E. Perodic Mammography Follori-up of Probable benign lesions Result in 3184 Consecutive Cases. Radiol., 1991, 179, 2, 463-468.
- Семиглазов В.Ф., Канаев С.В., Бугрова Л.И. // «Сүт безі обырының мүше сақтап емдеудегі адъювантты сэулелік терапия рөлін бағалау» рандомизделген тексерудің аралық нэтижелері. Онкология мэселелері, 1998, 4,436-439-б.
- Щедрина Р.Н. Әйел организмінің репродуктивті қызметтің қалыптасу жэне тоқтау кезеңдеріндегі гормондық жағдайы: Ғылыми еңбектер жинағы, Мэскеу, 1986, 9-28-б.