Аңдатпа
Нарыққа көшу тиімді салық салу жүйесін құрудың қажеттілігімен байланысты. Салықтың көмегімен мемлекет тек бюджеттің табысын қалыптастырып қана қоймай, экономиканы реттеуді де жүзеге асырады. Салық салу мәселелері тек заңды тұлғаларға ғана емес, сонымен қатар азаматтарға қатысты.Мемлекет саясатының басым бағыттарының бірі кәсіпкерлік субъектілеріне қолдау көрсету, олардың дамуына қолайлы жағдай жасау болып табылады. Ел басы Н.Ә. Назарбаев, Қазақстан халқына «Қазақстан-2050» стратегиясы»: Қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында макроэкономикалық саясатты, жекелей алғанда, салық бөлігіндегі жаңғыртудың маңыздылығын атап өтті: «Біз нарық қатысушыларын салықтан жалтару жолдарын іздеуге емес, бәсекелестікке ынталандыруымыз қажет. Бизнес деңгейіндегі болашақ салық саясаты ішкі өсімді ынталандыруы және сыртқы нарықтарға отандық экспортты, ал азаматтар деңгейінде олардың қорларын, жинақтарын және салымдарын ынталандыруға тиіс».
Салық - нарықтық экономиканың қалыптасуына мемлекеттің эсер етуіне жәрдемдесетін негізгі экономикалық тетік болып табылады. Отандық және шетелдік тәжірибе көрсеткендей, салық пен салық жүйесі экономиканы басқарудың аса мобильді қаржылық институты болып танылады.
Мемлекет саясатының басым бағыттарының бірі кәсіпкерлік субъектілеріне қолдау көрсету, олардың дамуына қолайлы жағдай жасау болып табылады. Елбасы Н.Ә. Назарбаев, Қазақстан халқына «Қазақстан-2050» стратегиясы»: Қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында макроэкономикалық саясатты, жекелей алғанда, салық бөлігіндегі жаңғыртудың маңыздылығын атап өтті: «Біз нарық қатысушыларын салықтан жалтару жолдарын іздеуге емес, бәсекелестікке ынталандыруымыз қажет. Бизнес деңгейіндегі болашақ салық саясаты ішкі өсімді ынталандыруы және сыртқы нарықтарға отандық экспортты, ал азаматтар деңгейінде олардың қорларын, жинақтарын және салымдарын ынталандыруға тиіс» [1].
Қазақстандағы нарықтық экономиканың қалыптасу жағдайында, кәсіпкерлік қызметке қысым көрсетпейтін ұтымды салық жүйесін құру күнннен күнге анағұрлым маңызды мағынаға ие болып келеді.
Бүгінгі таңда кез келген ұйымның бухгалтериясы үшін аса өзекті тақырып - бұл бюджет арасындағы қарым-қатынас. Бухгалтерия, кәсіпорының жүрегіретінде, салық жүйесіндегі өзгерістерге өте сезімтал болып келеді. Ұйымдағы жоспарлау мен болжау салық жүйесінің нақты немесе нақты емес болуына тікелей тәуелді, әрі бюджетпен өзара есеп айырысу да соған байланысы болып, олардың дұрыстығына, жылдамдығына және уақытылы жүргізілуіне қарай екеуі де мүдделі болып табылады.
Табыс табу - экономикалық дербестік және өзін өзі қаржыландыру жағдайларында қызмет етудің тиімділігін бағалаудың шешуші критерийлерінің бірі болғандықтан, ол кәсіпкерлік қызметінің мақсаты болып табылады. Ұйымның кірісі мен шығысы - бұл пайда табуға эсер ететін негізгі факторлар, сәйкесінше, оларға қатысты төленетін салықтардың шамасына да ықпал етеді. Сондықтан кіріс пен шығыс есебін реттеу бухгалтерлік және салықзаңнамаларының маңызды элементтерінің бірі болып танылып, дәстүрлі түрде ғылыми зерттеу саласы ретінде көрініс табады.
Республикамыздағы салық есебі жүйесінің тиімді жұмысының әдіснамасы жеткіліксіз түрде әзірленген.
Бухгалтерлік есепті нормативтік реттеу жүйесінің құжаттары мен салық заңнамасы ережелерінің талаптары белгілі бір айырмашылықтарға ие. Айырмашылық бухгалтерлік есеп пен салық салу мақсаты үшін кіріс пен шығысты тану ережелерінде ғана емес, сондай-ақ оларды жіктеу, бағалау тәсілдері, жекелеген есептік кееңдер арасындағы таралу тәртібі, сонымен қатар салық салынатын пайданы анықтау тәртібі де айрықша.
Республикадағы салық жүйесін жетілдіру салық мөлшерлемелерін төмендетумен, салық параметрлері мен элементтерін қайта қараумен шектеледі, осыған қарамастан, салық есептілігін жетілдіру бұрынғы қалпында қалған. Салық есептілігінің нысандарын ендіру, салық есептілігін тапсырудың электронды порталын құру және салық жүйесін дамыту, салық есептілігінің тәжірибелік қана емес, сондай- ақ теориялық дәйектемесін де дамыту жөніндегі талаптарды қояды [2].
Салық жүйесінің негізгі мәселесі салық есептілігіне, оны дайындауға, құрастыруға, салық органдарына тапсыруға байланысты қиыншылықтар болып табылады. Осының салдарынан салық жүйесін қарастыру мемлекеттік салық салу жүйесінен, кәсіпорындарда салық есебін жүргізуден бастап, салық есептілігін құрастырумен және салық органдарына тапсырумен аяқтағанға дейін кешенді түрде жүргізілуі тиіс. Есепке алу мен есептіліктің жаһандануы жағдайында, салық есептілігін құрудың тиімділігі және дәйектілігі, жалпы экономика дамуының маңызды тұстары болып табылады. Салық есептілігі салық есебінің теориялық негізделуінсіз және оны бухгалтерлік есеп жүйесініңміндеттері мемлекеттегі салық салу жүйесінің рөлімен анықталады.
Нарықтық экономикаға өту кезеңінің сатысында салықтар белсенді түрде мемлекеттік реттеу құралы болып танылады. Осыған орай, мемлекет реттеуші және жинақтаушы функцияларды өзіне жүктейді. Бірақ салық салу жүйесінің өзі микродеңгейде қызмет етеді, яғни салықтардың негізгі функциялары субъектілер - заңды, сондай-ақ жеке тұлғалар сияқты нақты салық төлеушілер деңгейінде жүзеге асырылады.
Салық есебі саясаты салық есебін ұйымдастыру үдерісіндегі қорытындылаушы кезең болып табылады. Біздің пікірімізше, салық есебінің саясатын нақты есептік кезеңдегі осы ұйымның салық есебінің барлық ерекшеліктерін ашып көрсететін, ішкі нормативтік-құқықтық құжат ретінде тұжырымдауға болады.
Қазақстан Республикасындағы салық есебін ұйымдастырудың заманауи ахуалын зерделеу нәтижелері салық есебін жүргізу әдіснамасының нашар дамығандығын дәлелдейді. Кәсіпорынның кейінге қалдырылған салықтық міндеттемелерін,дәлірек айтқанда корпоративті табыс салығы бойынша міндеттемелері белгілі бір қызығушылық оятады. Міндеттемелердің аталған санатына деген қызығушылық бухгалтерлік және салық есебіндегі табыс пен шығыстарды есептеулердің турлі болуынан туындайды.
Салық есебі мен салық есептілігі ішкі аудитінің әдістемесі салық есептеулеріндегі қателерді анықтауға, түзетуге, болдырмауға, компанияның шаруашылық операцияларының салық салдарын бағалауға және салық тәуекелдерін азайтуға бағытталған рәсімдер жиынтығы болып табылады [3].
Барлық салықтар үшін салық есебі мен салық есептілігінің ішкі аудиті әдістемесімен қатар компания есептейтін және төлейтін әрбір салық, алым және міндетті төлем түрі үшін ішкі аудит әдістемесін әзірлеген жөн.
Салық жүйесінің негізгі мәселесі салық есептілігіне, оны дайындауға, құрастыруға, салық органдарына тапсыруға байланысты қиыншылықтар болып табылады. Осының салдарынан салық жүйесін қарастыру мемлекеттік салық салу жүйесінен, кәсіпорындарда салық есебін жүргізуден бастап, салық есептілігін құрастырумен және салық органдарына тапсырумен аяқтағанға дейін кешенді түрде жүргізілуі тиіс. Есепке алу мен есептіліктің жаһандануы жағдайында, салық есептілігін құрудың тиімділігі және дәйектілігі, жалпы экономика дамуының маңызды тұстары болып табылады. Салық есептілігі салық есебінің теориялық негізделуінсіз жетілдірілмейді.
Салық есебін ұйымдастыруға жауапты лауазымды тұлғалар алдындағы негізгі мақсаттардың бірі - тікелей өнімді өндіру, жұмыстарды орындау, қызмет көрсету кезінде қолданылатын мүліктің, сонымен қатар ұйымның тікелей шығыстарына қосылуы тиіс жалақылы қызметкерлер құрамының санаттарын дәл анықтау болып табылады. Erep бұл ретте қате жіберілсе, салықбазасы мен бюджет алдындағы берешекті қайта есептеуге тура келеді. Тікелей шығыстарға жатқызылуы тиіс шығыстар жанама шығыстардың құрамына қосылғанда және дайын өнімді сату, орындалған жұмыстар немесе көрсетілген қызметтер көлемдерінен және аяқталмаған өндіріс көлемдерінен тәуелсіз түрде салық базасын төмендетіп, есептен шығарылатын жағдайда базаның төмендетілуі орын алуы ықтимал. Есептік немесе салық кезеңінде жүзеге асырылған тікелей шығыстардың сомасы, аяқталмаған өндірістің қалдықтарына үлестірілетін тікелей шығыстардың сомасын қоспағанда, есептік (салық) кезеңінің сатудан түскен табысты азайтады.
Салық есебі жүйесінің қойылуы - қымбат және зияткерлік жағынан ауқымды іс. Кез келген бухгалтер салық есебінің жаңа жүйесін ендіру үшін қажетті біліктілікке ие бола бермейді. Ұйымдарға арналған салық есебін жүргізу тәртібі, салық есебінің тіркелімдері әзірленіп, салық төлеушілердің назарына жеткізілген. Бұл - кәсіпорындарға арналған ұсыным түріндегі нысандар, оларды қалауы бойынша қолдануға болады. Қазіргі уақытта мұндай әдістемені қолдану анағұрлым шынайы болып көрінеді. Ол жүйеден тыс, яғни параллель есеп жүйесін құрмай-ақ, жекелеген таңдаулы бухгалтерлік есеп деректерінің негізінде салық салу объектісін анықтауға мүмкіндік береді. Бұл ретте, есепке алу жұмысының жалпы көлемі қалған әдістемелермен салыстырғанда едәуір азаяды, себебі есептеулердің айтарлықтай бөлігі бойынша қорытынды көрсеткіштер қаржылық есепте жүргізіліп қойған, әрі салық есебі үшін қайта есептеуді қажет етпейді. Осылайша, бірдей есепке алу операцияларын қажетсіз қайталау орын алмайды. Бұл ретте негізгі мәселе - бухгалтерлік стандарттар мен Салық кодексі бойынша талаптар сәйкес келмейтін тұстардағы объектілер жөнінде қажетті салық ақпаратын алу болып табылады.
Салық есебінің жүйесін құру кезінде 3110-3190 пассивтік шоттарын пайдалана отырып салық шоттар жоспарын құрған өте пайдалы.
Бұл тәсіл салық есебін жүргізудің автономдық нұсқасы болып табылады, ол көп еңбекті қажет етеді, себебі бұл жағдайда, салық есебі дәстүрлі бухгалтерлік есептен толығымен ерекшеленеді. Бүгінгі күнде салық есебін бухгалтерлік есептен оқшау етіп қарастыру әділетсіздік болар еді. Олардың арасындағы әдістемелік және құжаттық байланыс аса тығыз болып келеді. Кәсіпорындағы бухгалтерлік және салық есебі сол бір мамандар қызметінің мәні болып табылатындығына күмән тумайды. Осылардың негізінде салық есебі қаржылық және басқару есебімен қатар, бухгалтерлік есеп тарауларының бір бөлімі болып табылады деп ұйғаруға болады
Типтік шаруашылық операцияларды бухгалтерлік есепке алу өткізбелерінің сұлбасында салық есебінің шоттарында деректерді көрсетуге арналған өткізбелер толықтыра жазылады және қандай да бір операцияның қос есеп түрінде көрсетілу қағидаты бірдей емес болатын жағдайлар үшін жаңа алгоритмдерді бапқа келтіреді. Салық есебінің шоттарында жинақталған ақпараттың негізінде аналитикалық тіркелімдер құрылады. Әрбір тіркелім белгілі бір салық есебінде көрсетілген ақпарат жиналған есеп болып табылады. Тіркелімдер құрамы ұйымның пайдасына салынған салық бойынша декларациялар мен оның қосымшаларындағы деректерді ұсынудың тиісті нысандарына бағдарланған.
Салық шоттарындағы жазбалар бухгалтерлік Шотта р жоспарларының теңгерімнен тыс шоттары үшін көзделген ережелер бойынша жүргізіледі. Бұл шоттар бойынша айналымдар мен қалдықтар бухгалтерлік есеп пен бухгалтерлік есептіліктің тіркелімдерінде көрсетілмейді. Бұл жағдайда, бухгалтер бухгалтерлік есепте қандай да бір операция жүргізу кезінде бірмезгілде салық есебінің тиісті қосалқы шоты бойынша жазба жасай алады.
Әзірлеушілер сөз жүзінде жоққа шығарғанымен, салық есебінің осындай нұсқасының негізінде салық есебі шоттарындағы операциялардың қос жазбасы жатқандығын атап өткен маңызды. Салық есебінің мақсаттары үшін ақпаратты жалпыландырудың түрлі нұсқалары заңнамамен де көзделген. Салық төлеушілер салық декларациясын қалыптастыру сұлбаларының бірін таңдай алады.
Қазақстан Республикасында салық төлеуші есептеу әдісімен салық есебін жүргізеді. Есептеу әдісі - бұл есепке алу әдісі, оған сәйкес операциялар мен өзге оқиғалардың нәтижелері ақшаны немесе олардың баламасын төлеу немесе алған күннен емес, олардың жасалу дерегі бойынша, оның ішінде жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету, тауарларды түсіру және тауарларды сатып алушыға немесе оның сенім білдірілген тұлғасына сату немесе мүлікті кірістеу мақсатында табыстау күнінен бастап мойындалады.
Нарықтық экономиканың дамуымен, салық есебі ұйымның тиімділігін басқарудың нәтижелі құралы ретінде қарқынды түрде дамып келе жатыр. Ғылыми әдебиетті зерделеу салық есебін экономикалық теорияның, жоспарлаудың, салық салудың, менеджменттің, шаруашылық қызметті тәжірибесіндегі жаңа тұжырымдама ретінде қарастыруға мүмкіндік береді.
Салық есебі, басқару элементі ретінде ұзақ мерзімді перспективада және жедел қызметте келесі міндеттерді атқару арқылы шаруашылық ететін субъектінің ұйымдастырушылық жүйесінің сәтті қызмет етуін қамтамасыз етеді [4]:
- стратегиялық мақсаттарды өзгермелі сыртқы орта жағдайларына бейімдеу;
- жедел жоспарларды ұйымды дамыту стратегиясымен келістіру және жүйелі түрде өткізілетін салық тәуекелдері мен салық жүктемесінің динамикасын талдау негізінде ағымдағы басқару шешімдерін қабылдау;
- менеджерлерді оңтайлы уақыт аралығындағы түрлі басқару деңгейлері үшін салық жүктемесі мен салық тәуекелдерінің деңгейі туралы ақпаратпен қамтамасыз ету;
- салықтар есептелуі мен төленуінің дұрыстығын, оларды уақытылы түзетілуін бақылау жүйесін құру;
«Бухгалтерлік есеп» типтік конфигурациясына қатыстыавтоматандырылған салық есебі тұжырымдамасының негізі ретінде бухгалтерлік есептің де, салық есебінің де тіркелімдері қолданылатын салық есебінің үлгісі алынған. «Қазақстанға арналған Бухгалтерия 8.2» конфи гура циясы бағдарламаның функционалдық мүмкіндіктерін кеңейтуге бағытталған. Жаңа редакцияның негізгі артықшылықтарының бірі, қазіргі таңда өзекті болып танылатын уақыттық айырмашылықтарды есепке алудың теңгерімдік әдісін жүзеге асыру болып табылады.
Қазақстанның нарықтық қатынастарға көшуіне орай, мемлекет, салықты қоғамда болып жатқан эконом и калық үдерістерге ғана емес, сондай-ақ әлеуметтік үдерістерге эсер ету құралы ретінде қолданып, ол негізгі реттеуіштердің біріне айналды.
Мемлекет заңдар мен ережелерді, оның ішінде салық пен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы заңдарды шығару арқылы, жекелей алғанда ұсақ және ірі кәсіпорындарға эсер етеді және олардың ішкі іс жүргізу саясатына, әрі есептік және салық есебі саясатының жүргізілуіне де тікелей ықпал етеді.
Салық есебінің саясатын нақты есептік кезеңдегі ұйымның салық есебінің барлық ерекшеліктерін ашып көрсететін, ішкі нормативтік-құқықтық құжат ретінде тұжырымдауға болады.
Салық есеп саясаты салық заңнамасында ұйымдарға салық салу мақсаттары үшін ескерілетін бірнеше баламалы нұсқалар мен әдістердің бірін таңдауға мүмкіндік беретін белгілі бір нормалар бар болуымен кәсіпорындарға қажет. Ұйыммен қабылданған салық есебінің ұйымның барлық оқшауланған бөлімшелері үшін міндетті болып табылады. Ұйым шаруашылық қызметтің жаңа түрлерін жүзеге асыруды бастаған жағдайда, ол салық есебінің саясатында бұл қызмет түрлеріне салық салу мақсаттары үшін есепке балу қағидаттары мен мен тәртібін анықтауға және көрсетуге міндетті. Осыған орай, салық есебінің саясаты дегеніміз - бұл салық заңнамасының талаптарын сақтай отырып, салық есебін жүргізу тәртібін белгілейтін, ұйым қабылдаған құжаттама.
Жеке кәсіпкер Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылдың 14 қазанындағы № 1174 «Шағын бизнес субъектілеріне арналған арнаулы салық режимін, шаруа немесе фермер қожалықтарына арналған арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеушілер үшін салықтық есепке алу саясатының нысанын бекіту туралы» қаулысымен (Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2013 жылғы 15 наурыздағы № 137 «Бухгалтерлік есеп жүргізуді және қаржылық есептілік жасауды жүзеге асырмайтын жеке кәсіпкерлердің салық есебін ұйымдастыру және жүргізу қағидаларын бекіту туралы» Бұйрығына сәйкес) белгіленген нысан бойынша салық есеп саясатын өз бетімен әзірлейді және бекітеді.
Субъектінің салық есеп саясатын қолданысқа енгізуді бірінші басшының бұйрығымен жүзеге асыру қажет.
Субъектілер екі бөліктен тұратын салық есеп саясатын әзірлеу қажет:
- бірінші бөлігі - бұл ұйымның салық есеп саясатының мәтіндік бөлігі;
- екінші бөлігі - бұл салық тіркелімдерінің тізімі және оларды толтыру жөніндегі ережелер, олар субъектінің басшылығы тарапынан әзірленеді және бекітіледі.
Бухгалтерлік есеп саясатының, әрі салық есебі саясатының қалыптасу қағидаты біреу - есептің әдістемелік және ұйымдастырушылық-техникалық тәсілдерін анықтау (сәйкесінше бухгалтерлік және салық). Осы жағдайда салық есебі саясатын жасау кезінде салық есебін жүргізу тәсілдерінің әдістемелік қамтамасыз етуін қалыптастыруең күрделі және қиын болып табылады, себебі ҚР CK 7 бабында оны ұйымдастыру және жүргізу әдістемесі жоқ.
Бухгалтерлік есеп саясатының әдістемелік аспектісі қаржы қалпын бағалауға және ұйым қызметінің қаржылық нәтижелерін қалыптастыру тәртібіне эсер ететін операцияларын есептеу әдістемесі болып табылады.
Ecen саясатының әдістемелік аспектісіне ұйымның қызмет турлеріне байланысты келесі тараулар кіргізілуі керек: негізгі құралдар, материалдық емес активтер, қорлар, шикізат және материалдар, дайын өнім, тауарлар, өнімді (жұмыстар, қызмет көрсетулер) өндіруге және өзіндік құнын калькуляциялауғакететін шығындар, айналым ұсталымдары және коммерциялық шығындар, аяқталмаған өндіріс, еңбекақы төлеуге кететін шығындар.
Әдістемелік аспектінің міндетті құраушысына сонымен қатар келесі тараулар жатады: амортизация сомаларын есептеу әдістері мен тәртібі, мүлікті сату кезінде шығындарды анықтау, негізгі құралдарды жөндеуге кететін шығындар, ғылыми зерттеулерге жэне (немесе) тәжірибелік-құралымдық зерттемелерге кететін шығындар, мүлікті міндетті және ерікті сақтандыру шығындары және т.б.Бухгалтерлік есеп саясаты сияқты салық есебі саясатында бұл тарауда есеп саясатының элементтері көрсетіледі және негізделеді: бағалау әдістері, активтерді есептен шығару тәсілдері, табыстар мен шығыстарды мойындау [5].
Салық есебін жетілдірген сайын ұйымның салық есебінің және есептілігінің ішкі аудит жүйесі қалыптасады және дамиды. Ол салық есептеулеріндегі қателерді анықтауға, түзетуге, болдырмауға, компанияның шаруашылық операцияларының салық салдарын бағалауға және салық тәуекелдерін азайтуға бағытталған процедуралар жиынтығы болып табылады.
Шағымдар жэне қайта есептеу түріндегі жағымсыз салық салдарының қаупі салық қатерінің белгісі ретінде қарастырылады. Яғни, ең алдымен қаржылық шығындар мүмкіндігі. Сонымен қатар компания қарыз емес, керісінше мемлекетке артық төлеген қарама-қайшы жағдайды да есептен шығаруға болмайды. Яғни сол қаржылық шығындар айқын.
Компания үшін жағымсыз салдардың пайда болуының сыртқы себептеріне салық салу саласындағы заңнама өзгерістері, субъективизм жэне салықтарды есептеу кезінде пайда болатын даулы мәселелерге қатысты бақылау органдарының нақты көзқарасының болмауы . Ішкі себептер - бұл көп жағдайда салық қатерлерін бағалауға және азайтуға жауап беретін компания штатындағы мамандардың темен біліктілігіжәне де компанияның шаруашылық операцияларының салдарын бағалау және компанияның салық міндеттемелері мен салық есептеулерін бақылау кіретін салық қатерлерінің ішкі аудитінің әзірленген біркелкі жүйесінің болмауы.
Салық заңнамасының нормаларын сақтау, салықтар, алымдар және мемлекет бюджетіне міндетті басқа төлемдерді нақты есептеуді, оларды уақытында және дұрыс төленуін қамтамасыз ету салық есебі және салық есептілігінің ішкі аудитінің негізгі мақсаттары болып табылады. Бұл өз кезегінде компания қызметі үшін күрделі қаржылық және моральдық ұсталымдарсыз, қаржылық тиянақты, тұрақты негіздің жасалуына мүмкіндіктуғызады.
Қазақстан Республикасындағысалық есебін ұйымдастыруды жетілдіруперспективаларының бірі ретінде салық есептілігінің нысандарын толтыру жөнінде әдістемелік нұсқауларды әзірлеу деп білеміз. Мұндай әдістемелік нұсқаулар ҚР Қаржы министрлігінің жанындағы Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кірістер депатаменті тарапынан, Қазақстанның салық төлеушілер қауымдастығымен, ҚР Бухгалтерлері мен аудиторларының қауымдастығымен бірлесе отырып әзірленуі тиіс. Әдістемелік нұсқауларда Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйке әзірленген салық есептілігінің нысандарына қатысты қаржылық қызметтің маңызды мәселелер қарастырылуы тиіс. Нұсқаулар салық органдарының қызметкерлеріне, сонымен қатар салық есептілігін толтыру кезінде тәжірибелік және құқықтық көмек көрсету мақсатында, салық төлеушілердің көпшілігіне арналады. Онда тусіндірмелермен, тәжірибелік мысалдармен егжей-тегжейлі турде салық есептілігі нысандарының толтырылу тәртібі баяндалуы тиіс. Қазақстан Республикасындағы салық есебін ұйымдастыруды жетілдіру келешектерінің келесісі салық есебі саясатын әзірлеу болып табылады.
Әдебиеттер тізімі:
- Послание Президента Республики Казахстан - Лидера нации Нурсултана Назарбаева народу Казахстана «Стратегия «Казахстан-2050»: новый политический курс состоявшегося государства». - 2012.
- Кодекс Республики Казахстан «О налогах и других обязательных платежах в бюджет» (Налоговый Кодекс) от 10.12.2008 г. № 99-IV (по состоянию на 1 января 2013 г.).
- Брызгалин А.В., Берник В.P., Головкин А.Н. Бухгалтерский и налоговый учет и отчетность организации (практический пример) // Налоги и финансовое право. - 2004,- № 4-5.- С. 17-22.
- Пепеляев С.Г. Налоговый учет. - M., 2008 - 130 с.
- Лешина Е.А, СурковаМ.А., БогдановаН.А. Налоговый учет: учебное пособие. - Ульяновск: УлГТУ, 2009. - 143 с.