Бұғананың акрамион бөлігінің толық шығуы кезінде лавсан жібімен бекіту әдісінің тәжірибе жүзіндегі көрінісі

Түйін

Мақалада Шымкент қаласы 1 қалалық аурухана политравма бөлімшесіндегі бұғананың акрамион бөлігінің толық шығуы кезінде емдеу жоспары және тәжірбие жүзінде жасалған ем нәтижелері туралы айтылады. Бұғананың акрамион бөлігінің толық шығуы кезінде ем тағайындау барысындағы қателіктер жайында сонымен қатар отадан кейінгі асқынулар және дұрыс ем алгоритмінен кейінгі реабилитация және еңбекке жарамдылық мерзімін жеделдету жайында.

Маңыздылығы: Еңбек қажеттілігіне тікелей баланыстылығына және түрлі сыртқы орта факторларының (жол қозғалыс апаттары, құрылыс, ауыл шаруашылық, өндірістік) әсерінен соңғы 10 жылдықта жарақат алу жиілігі едәуір арытқан, соның ішінде жалпы сынықтар ішінде бұғананың акромион бөлігінің толық шығуы бұғана сүйектерінің жарақаттары ішінде 11,5-30,5%-ды құрайды (Котельников Г.П.). Аталған себеп салдарға байланысты болған жарақаттардың ем жоспарын құру және асқынулардың алдын алу өте маңызды.

Мақсаты: Заманауи мүмкіндіктерді пайдалана отырып ем жоспарының нәтижесін арттыру, еңбек жарамдылығын қалпына келтіру. Ол үшін келесідей жоспар құрамыз:

1. Бұғананың акромиондық бөлігінің толық шығуын заманауи әдістермен анықтау (Рентгенорафия, компьютерлік томография).
2. Беннель тәсілі бойынша оталық ем жоспарын құру.
3. Отадан кейінгі қалпына келутіру, оңалту жоспарын құру.

Материал және пайдаланылған әдіс: Науқас 25 жаста, жарақатты жол-көлік апаты салдарынан алған. 1 сағаттан соң қабылдау бөлімшесіне келіп қаралған. Науқасқа клиникалық және рентгенологиялық зерттеуден кейін төмендегідей диагноз қойылды: Сол жақ акрамион-бұғаналық буынының толық шығуы.

Ота алды тексерулерден кейін, үшінші күні ота жасалды. Арнайы тескішпен (бізбен) акрамион өсіндісінде бір және бұғаналық акромион бөлігінде екі тесік жасалды, содан кейін жібек жіпті акромион өсіндісіндегі тесік арқылы жоғарыдан төмен және бұғананың тесігінен төменнен жоғары қарай өткізді. Дешан инесімен бұл жіпті іштен сыртқа қарай, жауырынның құстұмсық тәрізді өсіндісінің астынан өткізді. Жіптің ұшын бұғанадағы екінші тесік арқылы төменнен жоғары өткізеді. Содан кейін жіптің екі басы хирургиялық түйінмен байланды.

Ұйғарым: Прототип ретінде Беннель әдісі алынды (Ю.П. Колесников, А. И. Свиридов, Г. М. Дубровин. Бұғананың орналасуы және сынуы. Воронеж. 1992, 61-бет). Бұл әдіс жаңа жасанды құстұмсық-бұғаналық байламды құруды қамтиды.

Науқас екі аптадан кейін жаттығу терапиясы, массаж. Жұмысқа қабілеттілік хирургиялық емдеуден кейін 1,5-2 айдан кейін қалпына келеді.

Кемшіліктеріне тәсіліне жатады:

1. Акромиондық-бұғаналық артикуляцияның арақатынасын қалпына келтіру бір жіппен немесе иілу массасы бар таспамен (6-ға дейін) жүзеге асырылады, бұл түйіндерді байлаған кезде жіптің немесе таспаның шамадан тыс жүктелуіне әкеледі, нәтижесінде операциядан кейінгі кезеңде тұрақты ауырсыну синдромы, буындардағы қозғалыстардың бұзылуы.
2. Акромионнан едәуір қашықтықта клавикуладағы тесіктерді орындау нәтижесінде кеңейтілген операциялық қол жетімділік.
3. Оңалтудың ұзақ мерзімі.

Ұсынылған өнер табыстың міндеті-акромиальды-клавикулярлық буынның анатомиялық тұтастығын қамтамасыз ету үшін бір уақытта тік және көлденең U-тәрізді үздіксіз қос лавсан жіп салу арқылы акромиондық-бұғаналық буынның жарылуы кезінде лавсанопластиканың тиімді және сенімді әдісін жасау.

Қорытындысы: Мәлімделген тәсіл оперативтік араласу уақытын 30-40 минутқа дейін қысқартуға, науқастарды оперативтік емдеуден кейін 1 тәуліктен бастап ерте белсендіруге, рецидив жиілігін азайтуға, асқыну жиілігін азайтуға оңалту мерзімін қысқартуға (еңбекке жарамсыздық мерзімі 21 күн), яғни емдеу тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.

Әдебиеттер

1. «Four-year outcome of operative treatment of acute acromioclavicular dislocation.» Eskola A., Vainionpaa S., Korkala O. et al. //J. Orthop. Trauma. – 1991. – V. 5. – P. 9-13.
2. «Вывихи и переломы ключицы» Ю.П. Колесников, А.И. Свиридов, Г.М. Дубровин. Воронеж, 1992г. 142 с.
3. «Лечение повреждений акромиального конца ключицы.» А.С. Харютин: Автореф. дис.канд. мед. наук. – СПб., 2005г. – 18 с.
4. «Fracture and ligamentous injuries of the clavicle and its articulation.» F. Allman //J. of Bone and Joint Surg.–1997.– V. 49A, N 4. – P. 774-784.
5. «Тактика хирургического лечения вывихов акромиального конца ключицы.» А.А.Сорокин: Автореф.дис.канд. мед. наук. – М., 2008. – 24 с.
6. «Анатомия связочного аппарата акромиально-ключичного сустава.» А.А. Грицюк, А.Н. Середа, А.Н. Кострица, А.А. Столяров //Человек и его здоровье: тез. докл. XIV Рос. нац. конгр. – М., 2009. – С. 14.
7. «Dislocations of the sternoclavicular joint.» /M.G. Dennis, F.J. Kuramer, J.D. Zuckerman //Bulletin (Hospital for Joint Dis.). – 2000. – V. 1. – P. 156-184.