Өзектілігі: соңғы бірнеше жыл ішінде микробқа қарсы тоқыма әртүрлі қосымшаларда қолдануға үлкен қызығушылық тудырды. Осы себептерге байланысты әртүрлі тоқыма материалдарына антимикробтық қасиеттер беру үшін төрттік аммоний қосылыстары, N-галаминсилоксандар, анион топтары бар гетероцикл- ді қосылыстар, полибигуанидтер, триклозан, металл тұздары және синтетикалық бояғыштар сияқты әртүрлі химиялық құрылымы бар микробқа қарсы агенттердің кең спектрі қолданылды. Алайда, бұл микробқа қарсы агенттердің көпшілігінде көптеген кемшіліктер бар, мысалы, мақсатты емес микроорганизмдерге әсер ету, қоршаған ортаға уыттылық және микробқа қарсы әрлеудің төмен беріктігі. Осы проблемаларды жеңу үшін микроорганизмдердің кең спектріне қатысты күшті цитотоксикалық күміс нанобөлшектері, адам жасушаларына төмен уыттылық, жоғары селективтілік, ұзақ өмір сүру, жоғары бояу және биосәйкестік академиялық зерттеулерге де, өнеркәсіпке де үлкен назар аударады. Күміс наноматериалдары ерекше қасиеттеріне байланысты ультрафиолетті қорғаныс, суға төзімділік, өзін-өзі тазарту және микробқа қарсы белсенділік сияқты жаңа қасиеттері бар тоқыма беттерін өндіру үшін өте өзекті[1]
Жұмыстың мақсаты: коллоидты нанобөлшект концентратымен өңделген синтетикалық талшықты (медициналық бетперде) материалдардың антибактериалды және антимикотикалық қасиеттері.
Материалдар және зерттеу әдістері: біздің жұмысымыз үшін қолданылған материалдар күміс нанобөлшектер AgБион-2 ТУ 9392-003-44471019-2006 Өндіруші: ООО «Продвинутые технологии» Ресей. Бұл жұмыста үш қабатты бір реттік медициналық маска қолданылды, өндіруші: ЖШС «Гелика», 12
Петропавловск қаласы. Микробқа қарсы белсенділікті зерттеу грам-оң бактериялардың тест-штамдарына қатысты жүргізілді олар -Staphylococcu saureus, Bacillus subtilis, грам-теріс тест штаммына Escheriсhia coli және ашытқы тәрізді саңырауқұлақтарға Сandida albicans лунка әдісімен.
Салыстыру препараттары-Evony медициналық маскалары. Өндіруші: Hayat Kimya. Түркия, бактериялар мен нистатин үшін ашытқы тәрізді саңырауқұлақтар. Әр үлгі үш параллель экспериментте сыналды. Үлгілердің микробқа қарсы белсенділігі сынақ штамдарының өсуінің кешеуілдеу аймағының диаметрі (мм) бойынша бағаланды. Өсудің тежелу аймағының диаметрі 10 мм – ден аз және табақшадағы үздіксіз өсу Бактерияға қарсы белсенділіктің болмауы, 10-15 мм – әлсіз белсенділік, 15-20 мм – орташа белсенділік, 20 мм-ден жоғары-айқын белсенділік деп бағаланды.
Результаты и обсуждения: Нанокүміс бөлшектері ерітінділерінің микробқа қарсы және зеңге қарсы белсенділігін тест-штамм қатысты 5 минут экспозициясы кезінде анықтауда: Staphylococcus aureus– 15мм±1,0 мм; к Bacillus subtilis – 11мм±1,0мм; грам-теріс штаммға Escheriсhia coli - 12±1,0 мм Сandida albicans– 5мм±1,0мм.
Масканы коллоидты нанокүміс концентратының ерітінділерінде 15 минут экспозициясы кезінде тест-штаммдарға қатысты: грамоң бактериялардың штаммдарына Staphylococcus aureus – 18±1,0 мм; Bacillus subtilis-17±1,0 мм грамтеріс штаммдарға Escheriсhia coli - 16±1,0 мм және де Сandida albicans– 8±1,0 мм.
Қорытынды: осылайша, коллоидты нанобөлшек концентратының микробқа қарсы белсенділігін зерттеу кезінде грам-оң (S. aureus, B. subtilis) бактерияларға, грам-теріс штаммға (E. coli) қарсы, антибактериялық белсенділігі бар екендігі анықталды. Candida albicans саңырауқұлақтарына қатысты орташа айқын белсенділік көрсетті.
Сондай-ақ, 15 мин экспозиция кезінде масканы коллоидты нанокүміс концентратының ерітінділе- рінде тест штамдарына байланысты ең жоғары белсенділікке ие екендігі анықталды.
Осылайша, ол инфекцияның таралу қаупі жоғарылаған жерлерде профилактикалық микробқа қарсы қорғаныс құралы ретінде қолдануға, сондай-ақ патогендік микроорганизмдерден қорғау үшін медициналық маскаларды ерітіндімен сіңдіруге арналған перспективті суда еритін модель екенін көрсетті.
Литература
- Баранова, О. А. Исследование ранних этапов формированиясупрамолекулярных структур на основе L – цистеина и серебра./ О. А. Баранова, С. Д. Хижняк, П. М. Пахомов//Материалы 26 симпозиума по реологии. г.Тверь. - 2012.- С.57
- Limbach, L.K. Exposure of engineered nanoparticles to human lung epithelial cells: influence of chemical composition and catalytic activity on oxidative Stress/ Wick P., Manser P., Grass R.N., Bruinink A., Stark W.J. // Environ. Sci. Technol. 2007. V. 41. N 11.- P. 4158-4163.