Другие статьи

Цель нашей работы - изучение аминокислотного и минерального состава травы чертополоха поникшего
2010

Слово «этика» произошло от греческого «ethos», что в переводе означает обычай, нрав. Нравы и обычаи наших предков и составляли их нравственность, общепринятые нормы поведения.
2010

Артериальная гипертензия (АГ) является важнейшей медико-социальной проблемой. У 30% взрослого населения развитых стран мира определяется повышенный уровень артериального давления (АД) и у 12-15 % - наблюдается стойкая артериальная гипертензия
2010

Целью нашего исследования явилось определение эффективности применения препарата «Гинолакт» для лечения ВД у беременных.
2010

Целью нашего исследования явилось изучение эффективности и безопасности препарата лазолван 30мг у амбулаторных больных с ХОБЛ.
2010

Деформирующий остеоартроз (ДОА) в настоящее время является наиболее распространенным дегенеративно-дистрофическим заболеванием суставов, которым страдают не менее 20% населения земного шара.
2010

Целью работы явилась оценка анальгетической эффективности препарата Кетанов (кеторолак трометамин), у хирургических больных в послеоперационном периоде и возможности уменьшения использования наркотических анальгетиков.
2010

Для более объективного подтверждения мембранно-стабилизирующего влияния карбамезапина и ламиктала нами оценивались перекисная и механическая стойкости эритроцитов у больных эпилепсией
2010

Нами было проведено клинико-нейропсихологическое обследование 250 больных с ХИСФ (работающих в фосфорном производстве Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции)
2010


C использованием разработанных алгоритмов и моделей был произведен анализ ситуации в системе здравоохранения биогеохимической провинции. Рассчитаны интегрированные показатели здоровья
2010

Специфические особенности Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции связаны с производством фосфорных минеральных удобрений.
2010

Экология және қоршаған ортаны қорғауда заманауи биотехнологияның міндеттері

ТҮЙІН

Бұл мақалада экология және қоршаған ортаның биотехнологиямен өзара тығыз байланысы, биотехнологияның маңыздылығы және міндеттері, биотехнология саласын дамытуға арналған негізгі бағыттары туралы көрсетілген. Сонымен қатар, экология және қоршаған ортаны қорғау аясында биоремедиация әдістері мен кезеңдері толық қамтылған.

Кілт сөздер: биотехнология саласы, биоремедиация, молекулалық биология, гендік инженерия, биокатализ.

Кіріспе

Адамзат баласы қай уақыт аралығын алып қарасақ та, табиғатпен тығыз байланыста өмір сүреді, оның қойнауындағы сарқылатын байлықтарын пайдаланады және сол өз тіршілігі арқылы белгілі бір мөлшерде қоршаған ортаға әсер етеді. Осы қоршаған ортаға адамдар жоспарлы түрде әсер ету мақсатында әлемге экобиотехнология ғылымын шығарды. Бұл ғылым саласының негізгі мақсат мүддесі - қоршаған орта экологиясын сақтайтын жаңа жолдар табу арқылы қоршаған ортаны қорғау. Экобиотехнологияның басқа ғылым салаларынан артықшылығы - осы қоршаған ортаға үлесін тигізу аркылы адамзат баласының денсаулығына және басқа да түрлі мәселелерін шешуінде.

Жұмыстың мақсаты

Экология мен биотехнология саласын ұштастыра отырып, өзара байланысының маңыздылығын көрсету, зерттеу арқылы қоршаған ортаны қорғауды қолға алу, биотехнология әдістерін жіктеу. Болашақ мамандардың биотехнология саласы туралы түсіну қабілетін қалыптастыру.

Әдістер мен материалдар

Биотехнология саласында биоремедиация және де басқа әдістемелер процессінде қолданылатын құрылғылардың барлық спектрін қамтитын санат. Биотехнологиялық әдістердің кезеңінде арнайы аппараттар мен бірге озат технологиялар қолданылады. Оның көмегімен қоршаған ортаға үздіксіз пайда беруге болады. Биотехнологияда кеңінен қолданылатын құрылғылар: Ферментатор, ферментер (биоректор) BIOSTAT Cplus, BIOSTAT PBR 2 S, климаттық камера MLR-351H. [5]

Нәтижелер мен талқылау

Биотехнология – алпауыт ғылымдар арасында енді дамып келе жатқан ғылымның бір түрі. Бұл ғылымның дамуы көптеген бағыттардағы прогресті анықтап көрсете алады, мәселен, медицина, фармация және ветеринарияны, түрлі-түсті металлургия және т.б. атап айтуға болады. Қазіргі таңда барлығына белгілі болғандай, биотехнология мен гендік инженерия жетекші елдердің ұлттық экономикасын шыңдауда орындарын ойып алып тұрған бағыттар деуге болады. Биотехнология – ол организмдерді қолдану арқылы айналаға тың дүниені алып келу. [1]

Биотехнология қазіргі заманның туындысы емес, ол бұрындары қалыптасқан. Оның негізін қалаған – Луи Пастер, дәл осы ғалымның ашуы кезеңінде биотехнологияның жандана дамып жатқан кезі болатын. Оған дәлел – сол уақыт аймағында ферментация көмегімен глицерин алынды, сонымен қатар, вакцинология негізі қаланды. Биотехнологияның міндеттеріне тоқталатын болсақ: ол тәжірбиелік қолдану мен өзіндік бір мақсатта пайда болуы. Биотехнологияның дамуы дегеніміз - қоршаған ортаның да дамуы, себебі неғұрлым бұл сала дамыған сайын айналаға да қауіп адамзат тарапынан азая түсетіні сөзсіз. Нақтырақ айтқанда, табиғаттан алынуы қажет өнімдерді осы жаңарған замануи биотехнология арқасында да жасап өндіруге немесе алмастыруға болады. Мысалы, жануарларға арналған құнарлы астық қоспалардың пайда болуы және т.б. болады. Аса негізгі биотехнологияның даму бағыттары осы қоршаған ортаға тікелей байланысты, биосинтез бен биодеградация барысында жаңа ізденістер мен толықтырулар талап етіледі; Табиғи қоршаған ортаның толассыз энергиясымен жұмыс жасай отыра, орнына жаңа энергия көздерін ашып бекіту. [4]

«Экологиялық биотехнология – экологиялық проблемаларды шешу үшін нақты биотехнологияларды пайдалану: соның ішінде, қалдық заттарды қайта өңдеу және қоршаған орта ластануымен күресу, сондай-ақ биотехнологиялармен биологиялық емес технологияларды бірлесіп қолдану». [3]

Экологиялық биотехнология қолданбасына қарай бағыттарға бөлінеді. Олар: қызыл биотехнология, жасыл биотехнология, ақ биотехнология, сұр биотехнология, көк биотехнология. Осы түстік бағыттар арасында сұр биотехнология қоршаған ортаны қорғауда және қалпына келтірумен айналысады. [3]

Сұр биотехнология (Grey biotechnology) – қоршаған орта қорғау және тазалау биотехнологиясы - экологиялық менеджментпен байланысты, биоремедация туралы саласы. Сұр биотехнологияның міндеті - биотехнологияның қоршаған ортаға тікелей қосымшаларынан тұрады, яғни экожүйені қорғауға көмектесетін технологиялық шешімдер жасауға бағытталған. [3]

Биоремедиация - бұл сұр биотехнологияның ең негізгі процестерінің бірі. Ол тірі организмдерді топырақтан немесе судан ластаушы заттарды жою немесе бейтараптандыру үшін пайдаланудан тұрады. [2]

Сұр биотехнологияның басқа биотехнологиялық салалардан артықшылығы - Сұр биотехнологияны қалдықтарды тиімді басқару арқылы ластануды бақылауға болатын ең заманауи және соңғы әдіс деп санауға болады. Бұл артықшылықтар, меніңше, жақынырақ және айқынырақ. [3]

Пестицидтер мен зиянды заттарды аз қолдануды қосқанда, ресурстарға шамадан тыс сұраныссыз дақылдардың өнімділігі айтарлықтай жақсарады. Бұл экологиялық ізді арттырмай - ақ ауылшаруашылық өнімділігін арттыруға айналады. [3]

Оның тағы бір артықшылығы - бұл ластанбайтын және жаңартылатын жаңа материалдардың пайда болуына ықпал етеді. Сонымен қатар, бұл өндірістік процестердің жақсаруын, оларды тазартып, жұмысшылар мен қоршаған ортаны ластайтындығын білдіреді. Сұр биотехнологияның алға басуымен, бұрын шешілмейтін, өте қымбат немесе күрделі болатын мәселелер шешілді. [3]

Мысалы, жерге түскен және жер асты суларына әсер етуі мүмкін мұнайдың төгілуі. Бұрын жалғыз балама жер қазу болар еді. Бүгінгі күні биоремедиация арқылы бұл проблемамен күресуге болады және компост процестері арқылы қоректік заттар өміршең және қарапайым тәсілмен қамтамасыз етілуі мүмкін. [4]

Әдетте, әр түрлі микроорганизмдер араласқанымен, кейде биоремедиацияда қолдану үшін ерекше штамдар мен генетикалық түрлендірілген өсімдіктер дамиды. Бұл процесті жасауға болады орнында (аймақта болатын организмдердің деградациялық қабілеттерін ынталандыру) немесе ex situ (қоршаған ортадан оқшауланған материал бойынша). [3]

Биотехнологияның тағы бір ерекше бағыты - көк биотехнология (Blue Biotechnology). Бұл бағыттың мақсаты – биотехнологияны су (aqua) немесе теңіз жүйесінде пайдалану - теңіз организмдер және шикізат қолдануыменмен байланысты саласы. [1]

Биотехнологияның бұл саласы өзінің түпкі мақсаты ретінде энергия мен микробиологиялық шығу тегі биотехнологиялық ресурстарды игеру арқылы планетаның, адамдардың және экожүйелердің тұрақтылығын қамтамасыз етеді. [1].

Қорытынды. Сонымен, биотехнологияның бір бағыты - экологиялық биотехнология тірі организмдерді қауіпті қалдықтарды өңдеуде және қоршаған ортаның ластануымен күресуде пайдалануға негізделген. Бұл әдістер дәстүрлі тәсілдерге қарағанда тиімдірек кәдеге жаратуды қамтамасыз етеді, сонымен қатар улы қалдықтарды сақтау қоймаларын жағу және құру арқылы қалдықтарды кәдеге жаратуға тәуелділікті айтарлықтай азайтады. Экологиялық проблемаларды шешу үшін биотехнологияны пайдалану жаңа идея емес. Бір ғасырдан астам уақыт бойы ағынды суларды тазарту үшін бактериялардың аралас популяциялары қолданылды. Тіршілікті қамтамасыз ету үшін барлық тірі ағзалар (жануарлар, өсімдіктер, бактериялар және т.б.) қоректік заттарды сіңіріп, қорытады және нәтижесінде пайда болған қалдықтарды қоршаған ортаға шығарады.

Әдебиеттер

  1. Биотехнология: Учебник/ Под ред. Е.С. Воронина. – СПб.: ГИОРД, 2005. – 729 с.
  2. Биотехнологии [Список статей]// Наука и жизнь. – 2008. - № 6. – С. 26
  3. Журба М.Г. Биотехнология предварительной очистки поверхностных вод// Экология и промышленность России. – 2007. - № 4. – С. 27-29.
  4. Загоскина Н.В. Биотехнология: теория и практика. – М.: Оникс, 2009. – 496 с.
  5. Сазыкин Ю.О. Биотехнология: Учеб. пособие для вузов. – 3-е изд., стер. - М.: «Академия», 2008. – 256 с.
  • Жыл: 2021
  • Қала: Шымкент
  • Категория: Медицина

Разделы знаний

Биология

Биология бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  ғылыми және тәжірибелі биология бойынша көптеген мақалалар мен баяндамаларды таба аласыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында қазіргі билогияның негіздері, тарихы,  зерттеу бағыттары мен ғылыми зерттеулердің нәтжелері және биология ғылымының басқа да бөлімдері жайлы толық анықтама береді.

Медицина

Совокупность наук о болезнях, их лечении и предупреждении.

Педагогика

Бұл бөлімде сіздер педагогика пәні бойынша көптеген тақырыптарға арналған мақалалар мен баяндамаларды таба аласыз. Бұл мақалалар сіздерге түрлі педагогика жайлы ғылыми жұмыстарды жазуға бағыт-бағдар бере отырып, жаңа ғылыми ашылымдар мен тәжірибелік зерттеулердің нәтижелерін танып-білуге көмектеседі.

Психология

Психология бөлімінде психология пәні, міндеттері мен мақсаттары, психикалық құбылыстардың пайда болу заңдылықтары, психология бөлімінің тармақтары, психология ғылымының пайда болу тарихы, қалыптасуы және психологияның басқа да тақырыбындағы қызықты мақалаларды таба аласыздар. 

Социология

 Бұл бөлімде социология немесе әлеуметтану ғылымы жайлы, қоғамның қалыптасуы, жұмыс істеуі және даму заңдылықтары туралы мақалалар қарастырылған. 

Тарих

Бұл бөлімде сіздер тарих ғылымының түрлі тақырыбына жазылған көптеген ғылыми мақалаларды таба аласыздар. Бұл мақалалар сіздерге рефераттар мен баяндамаларды жазуға көмектеседі.

Техникалық ғылымдар

Мұнда келесідей ғылыми мақалалар жарияланады: физика-математикалық , химиялық, гелогия-минерология, техникалық және гуманитарлық ғылымдардың өзекті  мәселелері, ғылыми конференциялардың, семинарлардың материалдары, ғылыми-техникалық комиссияның қағидалары, техникалық білімнің мәселелері.

Филология

 Бұл бөлімде филология пәні жайлы, филологияның түрлі тақырыбына жазылған мақалалардың жиынтығы қарастырылған. 

Философия

Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  философия пәні бойынша ғылыми мақалалар. Бұл бөлімде қоғам тану жайлы көзқарастар, сонымен қатар қазақ халқының ұлы тұлғаларының философиялық көзқарастары келтірілген.

Халықаралық қатынастар

Халықаралық  қатынастар  бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында халықаралық қатынастарды дамытудың жолдары мен оларды дамытудағы негізгі алғышарттарды қарастырады. Халықаралық экономикалық қатынастардың мемлекетті дамытудағы ролі мен маңызын ашып көрсетеді.  Мұнда сіздер халықаралық қатынастар, сыртқы экономикалық саясат тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Экология

Экология

Экономика

Экономика бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі кезінде адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастарды дамытудың жолдарын қарастырады.  Мұнда сіздер экономика, экономикалық теория тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Құқық

Құқық бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында құқық туралы жалпы түсінікті ашады, құқықтық қоғамның қалыптасып дамуы жайлы және оның маңызын қарастырады. Мұнда сіздер құқық пәні тақырыбында жазылған көптеген материалдарды таба аласыздар.