Аннотациясы
Статистика агенттігінің мәліметі бойынша, Қазақстан Республикасы жедел медициналық көмекке (ЖМК) жүгінуге өсуі байқалады. Өтініштердің арасында ең жиі қоздыратын факторлар жүрек-қан тамырлары аурулары болып табылады, оның үлес салмағы шамамен 18-ден 25% - ға өсті. Олардың арасында гипертензивтық криздермен (ГК) жиі білінетін жетекші орынға ие артериялық гипертензия (АГ) шығады [1,2,3].
Кілт сөздер: гипертензивтық криздер, жедел медициналық көмек, АТФ ингибиторлар.
Медицинаның қол жеткізу қарамастан, гипертензивтық криздердің мәселесі жүрек-қан тамырларлық асқынуларын және халықтың жұмысқа қабілеттілігін төмендеуінің себептерінің бірі қалады [4,5].
Жұмыстың мақсаты: ауруханаға дейінгі кезеңде асқынбаған гипертензивтық криздерді емдеуде эналаприл препаратын енгізудің веналық формасын зерттеу болды.
Зерттеу материалдары мен әдістері:
пациенттердің 43-і тексерілді, оның ішінде негізгі тобында 29 (8 еркек және 21 әйел) бақылау тобында 14 (3 еркек және 11 әйел), 51 жастан 68 жасқа дейін (орташа жасы (58,9 ± 9,2 )) 2-ші типті гипертензивтық криз.
Орташа алғанда, артериялық гипертония ауруының ұзақтығы (17,5 ± 4,2) жыл болды. Ангиотензинді түрлендіретін ферменттерді (АТФ ингибиторлар) үздіксіз 31 адам қабылдады. Мерзімді түрде басқа да препараттар қабылданды. Қалғандары әр түрлі топтарға, ал кейде АТФ ингибиторлар топқа жататын препараттарды қабылдады.
Екі топтағы артериялық қысымның биіктігі орташа - систолалық (САҚ) 165-185 мм рт.ст., диастоликалық қан қысымы (ДАҚ) - 95-100 мм. рт.ст. болды.
Жұмысты жүзеге асыру үшін картаны жасадық, барлық алынған индикаторлар тіркелді.
Негізгі топтағы криздің шұғыл емдеуі 20,0 мл 0,9% натрий хлорид ерітіндісінде1,25 мг эналаприлді сұйылтып 5 мин ішінде баяу парентеральді түрде енгізуге негізделді. Әрбір пациент қан қысымын, жүрек соғу жылдамдығын, электрокардиограмма түсіру, клиникалық жағдайды міндетті түрде белгілеу арқылы зерттелді. Артериялық қысым мен жүрек соғу жылдамдығы препаратты қолданғаннан кейін әрбір 15 минутта екі рет өлшенді.
Салыстыру тобында пациенттерге стандартты схемаға сәйкес антигипертензивтік терапия жүргізілді.
Зерттеу нәтижелері:
Негізгі топтың барлық науқастары эналаприлатты монотерапия түрінде қолдану арқылы криздерді тоқтатты.
Ангиотензинді түрлендіретін ферменттерді (АТФ) ингибиторларын, соның ішінде үнемі эналаприлатты қоса отырып, пациенттерде «инеге» азайтты және АТФ тежегіштерін үнемі қабылдаған адамдарда 10-20 минут ішінде қан қысымы төмендеді. Бұл систолалық және диастолалық қан қысымының 15-20% -ға төмендегені, жүрек соғу жылдамдығы төмендеуі, асқыну болмады, қайталанатын қоңыраулар байқалмады.
Қорытынды:
- Эналаприлді 1.25 мг дозада ауруханаға дейінгі кезеңде парентеральді қолдану гипертензивтық криздерді асқынусыз төмендетеді
- Гипертензивтық кризді емдеуде эналаприлатты парентералды қолдану жедел жәрдем топтарының шақыруларына келу ұзақтығын азайтады.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
- ESH-EIiC Guidelines Committee.2009 guidelines for the management of arterial hypertension.JHypertension 2009.
- Поздняков Ю.М., Красницкий В.Б. Неотложная кардиология. — М.: Шико, 2009. — 248 с.
- Рощин Г.Г. Новые технологии в неотложной медицине догоспитального этапа // Журнал практического врача. — 2008. — №2. — С. 4-6.
- Турланов К.М., воднев В.П., Мухамбетьярова С.А. Современные подходы к лечению артериальной гипертензии и гипертонических кризов на догоспитальном этапе: учебное пособие.- Алматы, 2011.- 64с.
- Рекомендация по артериальной гипертонии 2007: текст, контекст и размышления. Кобалава Ж.Д., Котовская Ю.В., Виллевальде С.В. // кардиология №2. - 2008 г. Том 48. -72 с.