Пробиотиктердің құрамындағы және тағаммен түсетін физиологиялық активті микроорганизмдердің асқорыту жүйесіне түсуі - қалыпты микробиоценоздың сақталуын қамтамасыз етеді. Бұл дисбактериоздарды ескертудің бірден-бір эффективті тәсілдерінің бірі.
Микробиоценоздың бұзылуының профилактикасы мен дамыған дисбактериозды емдеу үшін физиологиялық әрі белсенді препараттар қолданылады. Олар қалыпты микрофлораның өкілдері- лактобициллалар. Пробиотиктердің кандидаттары үшін штаммдарды таңдау көптеген өзге де параметрлерімен қоса, олардың адгезивті қасиетін бағалау маңызды. Себебі, лактобакциллалардың адгезивтілігі, in vitro көрсеткіші бойынша, коллониялау қабілеттілігімен ерекшеленеді.
Біз адам ағзасының асқорыту жүйесінен, сүтті-қышқылды тағамдардан-ацидофелин, коммерциялық «Лактобактерин» препаратынан алынған лактобацилладан 30 түрлі штаммының адгезивті қасиетін зерттедік.
Лактобацилланың адгезивті емес штаммдары 48%-н (25тің 12), орташа адзивті 35%-н (25тің 6), жоғары адгезивтілікті 28%-н (25тің 7) құрады. Жоғары адгезивті L.cassei-дің 2 штаммы, L.fermentum-ның 1, L.acidophilus-тің 1, L.salivarius-тің 2 штаммы болса, L.plantarum-ның 1 штаммы анықталды. Ал адгезивтілігі орташа дәрежені көрсеткен L.lactis, L.acidophilus, L.plantarum, L.furmentum мен L.delbruki көрсетті. Төмен адгезивтілікті сүттіқышқылды тағамнан алынған штаммдардың біраз бөлігі көрсетті.
Лактобактерин өнімінде қолданылатын адгезивті штаммдар, L.plantarum 8Р-А3 және L.fermentum 90Т-С4 болды.
Жоғары адгезивті штаммдардың көбісі адам ағзасынан алынғае лактобактериялар көрсетті. Салыстырмалы анализі кезінде ауыз қуысы мен ішектен алынған штамм адгезивтілігін ішектен алынған 4 штаммның 3-уі жоғары адгезивтілікті көрсетсе, ал ауыз қуысынан алынған 6 штаммның 3-уі ғана жоғары адгезивтілікті көрсетті. Бұл нәтижелер біздің ойымызша лактобактерияның адгезивтілігі лактобацилла штаммының шығу тегіне тікелей байланысты.
Алынған нәтижелер лактобацилланың адгезивтілігінің ішкі түрлері ғана емес, сонымен қатарн белгілі бір аралық түрлерінің айырмашылығын көрсетеді. Маңыздысы, адам ағзасының асқорыту жүйесінен алынған штаммдарға жоғары адгезивтілік тән.