Нәрестелердің гипербилирубинемиясы мәселесі, үзақ уақыт кезеңінде зерттелсе де, өзінің өзектілігін сақтап отыр. Соңғы 5 жылды эпидемиологиялық қарастырсақ, біздің еліміздің көптеген аймақтарында мезгіліне жетіліп туылған және шала туылған нәрестелерде гипербилирубинемияның өсуі анықталды.
Гипербилирубинемия барлық нәрестелерде бірінші күндері дамиды, бірақ тері қабаттарының сарғаюы 60-70%- де көрініс береді. Қан сарысуында билирубиннің концентрациясы бірінші күндері 1,7-2,6 мк моль/л/сағ. жылдамдықпен жоғарлап, 3-4 күндері орташа есеппен 103-107 мк моль/л жетеді. Оның ішінде тіке емес билирубин деңгейі жоғарлаған болады.
Бүл токсикалық зат, суда ерімейді, тек майда ериді. Ол орталық жүйке жүйесіне әсер етеді. Сондықтан нәрестелік кезеңде гипербилирубинемияны потенциальды қауіпті симптом ретінде қарастыруымыз қажет. Патологиялық гипербилирубинемияны шекаралық қалыпты жағдай деп қарастырғандықтан, нәрестелерде физиологиялық сарғаюды патологиялық сарғаюдан ажырату қазіргі кезге дейін оңай болмай түр.
Біз 18 балада физиологиялық сарғаюдың пайда болуымен клиникалық лабораториялық көріністеріне тексеру жүргіздік. Қыз балалар - 8, үл балалар - 10. Олардың І жүктіліктен 5 (27,7%), ІІ - 4 (22,2%), III - 6 (33,3%), IV - 2 (11,1%), V - 1 (5,5%) балалар туылған. Туылған кезіндегі салмақтары: 3 (16,6%) балада -18002000 гр, 4 (22,2%) балада - 2000-2500 гр, 6 (33,3%) балада - 3000-3500 гр, 5 (27,7%) балада - 3500-3900 гр болған. 15 (83,3%) балаларда пренорбидты фоны қолайсыз болған. 77,2% аналар анемиямен, 63,1%-де жүктіліктің бірінші жартысында токсикоз, 30,2%- созылмалы пиелонфрит, 52,8%- жүктілікті үзу қаупі, 46,5% - кольпит, 19,8% - фетоплацентарлық жетіспеушілік анықталды. 26,3% жағдайда аналарда түсік тастау, аборт болған. Туылғаннан кейін 38,8% (7) балада орталық жүйке жүйесінің гипоксиялық-ишемиялық зақымдануы анықталған.
Терінің сарғаюы 11 нәрестеде 4-5 - ші күні, 4-еуінде 8-ші күні, 3-еуінде 10-шы күні көрініс берген. Сарғаю үзаққа созылып, оның интенсивтілігінің төмендеуі 10 балада 14-ші күні, 4 балада 24-ші күні, 4 балада 30-шы күні болған. Нәжіс пен зәрдің түсі өзгермеген. Тіке емес билирубин 98-ден - 148 мкмоль/л деңгейінде болған.Тіке емес билирубиннің жоғары көрсеткіші 126-148 мкмоль/л шала туылған нәрестелерде байқалған. Жетіліп туылған нәрестелерге қарағанда шала туылған нәрестелерде тіке емес билирубиннің төмендеуі және сарғаюы интенсивтілігінің азаюы үзаққа созылған.
Қорытынды: Физиологиялық сарғаюдың интенсивтілігі мен үзақтығы антенатальды және интранатальды преморбидті фонға, сонымен қатар постнатальды патологиялық жағдайға байланысты болып келеді.