Бул жумыстың ма;саты - Оңтүстік Қазақстан Облысы бойынша хеликобактерлік инфекцияның таралуын зерттеу
Балаларда ас;азан-ішек жүйесінің аурулары кең таралған патологияларға жатады.Олардың ішінде жедел және созылмалы гастриттер,ас;азан және 12-елі ішектің ойы; жара аурулары, ішек жолдарының дискинезиясы, холециститтер жиі кездеседі.Созылмалы гастриттер,дуодениттер,гастродуодениттер бала гастроэнтерология- лы; дерттерінің 58-65% қурайды, жасына сай арта түседі. Екі ағзаның бузылысы 85-90%- да ;атар жүреді. Ас;орыту жүйесінің функционалды аурулар саны баланың жасы өсуімен азаяды, біра; органикалы; аурулардың үлесі арта түседі.
Асқазан және 12-елі ішек ойы; жара ауруы балаларда сирек кесел емес, ;ала турғындарында 3,4% болса, ауылда - 1,9%. Соңғы онжылдықта ойы; жара ауруы 2,5 есе көбейді, ;ыз бен ул балада бірдей. Ең жиісі - 12 елі ішек ойы; жарасы (81% ), асқазан ойы; жарасы - 13% ,бул екі аурудың аралас түрі 6% . Болаша; дәрігер-педиатрға балалардағы созылмалы гастриттер, дуодениттер, гастродуодениттер, асқазан және 12-елі ішек ойы; жара ауруларының этиопатогенезін, клиникалы; көріністерін, диагностикасын жа;сы білу, дурыс күтім, диетотерапия жүргізу, науқастардың емін, алдын алуын өз уақытысында жүргізу, осы патологиямен ауырған балалар санын күрт төмендетеді.
Балаларда асқорыту жүйесінің ішінде, асқазан мен он екі елі ішек аурулары ең көп таралған және олар балалар гастроэнтерологиясы ;урамында 58-65% курайдыі Шабалов Н.П. С-П 2004ж.).H.pilori-дің табылуы гастродуоденальды аурулардың этиологиясы, патогенезі және еміне деген көзқарасқа күрт өзгерістер енгізді.
Зерттеудің мақсаты: Оңтүстік Қазақстан Облысы бойынша хеликобактерлік инфекцияның таралуын, сонымен ;атар балалардың гастродуоденальды патологиясын эндоскопиялы; және бактериологиялы; зерттеу
Зерттеудің тэсілдері: гастродуоденальды патологиясы бар балалардың ауру тарихын статистикалы; зерттеу.Сол мақсатпен біз Облысты; балалар ауруханасының гастроэнтерологиялы; бөлімшесінде жатып емделген,8-15жас аралығындағы, 60 баланың ауру тарихын ;арап зерттедік. Олардың ішінде 28 ул бала (47% ),32 ;ыз бала ( 53%) ;урайды. Нау;ас балалардың түскен кезіндегі шағымдары: іштің ауырсынуы, тама;тан кейін жүрек айну,таңертеңгі кейде ;ус,;ыш;ылмен кекіру,іш ;ату,тура;сыз үлкен дәрет,тілдің а; жабындымен жабылуы.Ауру тарихы бойынша барлы; нау;астарда туыстарының арасында ас;азан ішек жолдараның патологиясы жиі кесдескен.Барлы; балалар әртүрлі аудандардан келген.Соның ішінде: Мақтаарал ауданынан - 15 бала(25%),Сарыағаш ауданынан - 17 бала (28,3%),Арыс ауданынан - 9 бала(15%),Сайрам ауданынан - 9 бала(15%), Бәйдібек ауданынан - 5 бала(8,%),Соза; ауданынан - 5 бала(8,%).Барлы; балаларға лабораториялы;-аспапты; зерттеулер жүргізілген: клиникалы; анализдер,биохимиялы; анализдер, нәжісті дисбактериозға тексеру, ;урса; іші ағзаларының УДЗ-і, бактериологиялы; зерттеу ма;сатымен ас;азан мен он екі елі ішектің шырышты ;абатынан биоптат алу.H.pilori-ге зерттеудің нәтижесіне байланысты балалар екі топ;а бөлінді: хеликобактер (+) және хеликобактер (-). Бірінші топта - 31бала (52%). Екінші топта - 29 бала (48%).
Бірінші топтағы балаларды УДЗ - генде: 20 балада өт ;апшығының деформациясы, 4 балада реактивті панкреатит табылған.ЭФГДС жүргізгенде: ас;азан және он екі елі ішектің шырышты ;абатының беткейлік за;ымдануы 13 балада, гипертрофиясы 10 балада,эрозиялы; за;ымдануы 6 балада, щырышты ;абаттың жара ауруы 2 балада анықталған.
Екінші топтағы балаларды УДЗ-генде: 9 балада өт жолдарының дискинезиясы, 6 балада созылмалы холецистит, 2 балада созылмалы панкреатит табылған.ЭФГДС жүргізгенде: ас;азан жэне он екі елі ішектің шырышты ;абатының беткейлік за;ымдануы - 17 балада, гипертрофиясы - 10 балада, эрозиялы; за;ымдануы - 2 балада, щырышты ;абаттың жара ауруы жо;. Қорытынды нэтижелері: Демек, жүргізілген зерттеулерден кейін мынандай ;орытынды жасаута болады:
- Жалпы тексерілген аурулардың ішінде ас;азанның жэне он екі елі ішектің шырышты ;абатының беткейлік за;ымдануы - 50%, гипертрофиялы; - 33%, эррози-жаралы; за;ымдану - 13% ;урайды.
- Гастродуоденальды патологияның өт шығару жолдарының ауруларымен қосарлануы - (48%), уйқы безі ауруларымен қосарлануы -10% қурайды.
- H.pilori - 31 балада табылған. Асқазанның шырышты қабатын хеликобактер ассоцияциясы зақымдағанда беткейлік өзгерістер мен гипертрофиялы; өзгерістер жиі кездескен. Эррозиялы және жаралы; зақымдалулар 8(26%) балада табылған. Хеликобактер(-) балаларда асқазанның шырышты қабаты зақымданғанда беткейлік өзгерістер мен гипертрофиялы; өзгерістер жиі кездескен, ал эррозиялы өзгерістер аз болған, жара тіптен кездеспеген. Бул хеликобактерлік инфекцияның шырышты ;абатты терең және көлемді за;ымдайтынын көрсетеді.
- Оңтүстік Қаза;стан облысының аудандарында ас;азан мен он екі елі ішек патологиясының таралуы, облыс орталығына жакын орналас;ан аудандарда көрсеткіштің жоғары, ал шеткейлік аудандарда көрсеткіштің төмен екендігі аны;талды. Ол бул региондарда хеликобактерлік инфекцияны аны;тау диагностикасының нашарлығын көрсетеді.
- Ас;азан және он екі елі ішектің патологиясы ;ыз балаларда улдармен салыстырғанда жиі кездеседі. Және пубертатты кезеңде ;ыз балалар жиі ауырады.
ӘДЕБИЕТТЕР
- М.Ю.Денисови Педиатрға арналған практикалы; гастроэнтерология. М. 1999.
- А.М.Запрудинов, А.И.Волков. Балалар гастроэнтерологиясы бойынша справочник. М. 1995ж
- А.А.Баранов «Балалар аурулары». С-Пб 2002.
- Б.Х.Хабижанов, С.Х.Хамзин «Педиатрия». Алматы, 2005.
- Н.П. Шабалов «Балалар аурулары». С-Пб. 2007.