Бұл мақалада экономикалық жүйедегі туризм және рекреация саласының ресурстық әлеуетінің рөлі қарастырылады, республиканың әлеуметтік-экономикалық дамуындағы туризм және рекреация саласының ресурстық әлеуетін пайдаланудың мәні мен тиімділігі зерттеледі. Мақалада туризм және рекреация саласының аймақтық, стратегиялық және әлеуметтік-экономикалық дамумен өзара байланысы берілген.
Туризм және рекреация саласы туризм және рекреация ұйымдастырушысы болатын барлық құрылымдарды қамтиды, олар демалыс, сауықтыру, санаторийлік-курорттық емдеу, ойын-сауық және т.
б. өткізу үшін жағдай жасайды, сонымен қатар тиісті инфрақұрылым мен аумақтық тиесілілікті анықтайды. Бұл тәсіл туризм мен рекреацияның біртұтас кешен ретінде туризм мен рекреация саласын қалыптастыратын тұтас және бір бөлігі ретіндегі өзара байланысының сипатын көрсетеді.
Туризм және рекреация саласын бөлу негізінде халық шаруашылығының дербес секторы ретінде келесі жағдайлар жатыр:
- туризм және рекреация саласының құрамына кіретін мекемелердің барлық түрлері сол бір қоғамдық функцияларды орындайды;
- жоғарыда көрсетілген кәсіпорындардың бірыңғай басқару жүйесі бар;
- туризм және рекреация саласындағы барлық кәсіпорындар шаруашылықтың басқа салаларына ұқсас әсер етеді (құрылыс, көлік, ауыл шаруашылығы және т. б.);
- туризм және рекреация саласындағы кәсіпорындар бірыңғай ресурстық әлеуетке, технологиялық және әлеуметтік инфрақұрылымға негізделеді.[1]
сондай-ақ туристік индустрияда қызметтің жаңа түрлерін ұйымдастыру кезінде талап етіледі.
Инвестициялар туристік қызметті дамытуды басқарудың және оған нақты өңірлерде де. тұтастай алғанда елде де туристік-рекреациялық ресурстық әлеуетті тартудың маңызды факторы болып табылады. Өңірдің туризм инфрақұрылымын дамытуға инвестицияларды тартпай. аумақта туризм және рекреация саласында ресурстық әлеуеттің болуы ғана әлеуметтік-экономикалық жағдайды жақсартуда жылдам және елеулі нәтижеге қол жеткізуге мүмкіндік бермейді.Осылайша. мемлекет бюджетінің инвестицияларын туристік және спорттық инфрақұрылымның аса маңызды ірі объектілерін салуға және дамытуға. республикалық маңызы бар жолдарды жөндеуге. энергетиканы. коммуналдық инфрақұрылымды және инженерлік коммуникацияларды дамытуға бағыттау орынды деп ойлаймын.
Сондықтан туристік және рекреациялық қызметтердің ішкі нарығын дамыту мүмкіндіктерін зерделеу және туризм саласының аймақтың ресурстық әлеуетін әлеуметтік-экономикалық процестерге тарту стратегиясына байланысты теориялық және практикалық мәселелерді шешу өзекті болып қалуда. Аймақтық туризм өзара тығыз байланысты географиялық және әлеуметтік- экономикалық аспектілерді қамтиды. Географиялық аспект туризмді дамытудың әлеуетті мүмкіндіктері туралы түсінік береді. Ал. әлеуметтік-экономикалық аспект туристік қызметті және оның осы өңірде даму мүмкіндігін ұсынады. Жоғарыда баяндалғандардан туризм және рекреация саласының ресурстық әлеуеті зор рөл атқарады және өңірдің әлеуметтік- экономикалық дамуында табысты дамуы үшін аса маңызды мәнге ие деген қорытынды жасау керек.
Қолданылған әдебиеттер:
- Гранберг А.Г. Основы региональной экономики. - М.: ГУ ВШЭ. - 2009. - №3.
- Гуляев В.Г. Туризм: Экономика и социальное развитие // Финансы и статистика. - 2010.
- Зорин И.В. Энциклопедия туризма / И.В. Зорин. В.А. Квартальнов. - М.: Финансы и статистика. - 2003. -384 с.
- Чудновский А.Д. Управление индустрией туризма / А.Д. Чудновский. Н.А. Жукова. В.С. Сенин. - М.: Кнорус. - 2008.