Другие статьи

Цель нашей работы - изучение аминокислотного и минерального состава травы чертополоха поникшего
2010

Слово «этика» произошло от греческого «ethos», что в переводе означает обычай, нрав. Нравы и обычаи наших предков и составляли их нравственность, общепринятые нормы поведения.
2010

Артериальная гипертензия (АГ) является важнейшей медико-социальной проблемой. У 30% взрослого населения развитых стран мира определяется повышенный уровень артериального давления (АД) и у 12-15 % - наблюдается стойкая артериальная гипертензия
2010

Целью нашего исследования явилось определение эффективности применения препарата «Гинолакт» для лечения ВД у беременных.
2010

Целью нашего исследования явилось изучение эффективности и безопасности препарата лазолван 30мг у амбулаторных больных с ХОБЛ.
2010

Деформирующий остеоартроз (ДОА) в настоящее время является наиболее распространенным дегенеративно-дистрофическим заболеванием суставов, которым страдают не менее 20% населения земного шара.
2010

Целью работы явилась оценка анальгетической эффективности препарата Кетанов (кеторолак трометамин), у хирургических больных в послеоперационном периоде и возможности уменьшения использования наркотических анальгетиков.
2010

Для более объективного подтверждения мембранно-стабилизирующего влияния карбамезапина и ламиктала нами оценивались перекисная и механическая стойкости эритроцитов у больных эпилепсией
2010

Нами было проведено клинико-нейропсихологическое обследование 250 больных с ХИСФ (работающих в фосфорном производстве Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции)
2010


C использованием разработанных алгоритмов и моделей был произведен анализ ситуации в системе здравоохранения биогеохимической провинции. Рассчитаны интегрированные показатели здоровья
2010

Специфические особенности Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции связаны с производством фосфорных минеральных удобрений.
2010

Дизелді отынды тазарту жэне оның майлау қасиеттерін жақсарту

Андатпа

Дизель отынындағы ластанулар жумысқа кабілеттілігіне эсер етеді жэне отын аппаратурасы мен қозғалтқыштың жалпы сенімділігін айтарлықгай төмендетеді. Дизельді пайдалану кезінде барлық істен шығулардың 50%-ы отын жүйесіне келеді. бул істен шығулардың жартысынан астамы дизель отынының ластануынан туындаған. Бүдан баска, ластанулар қозғалтқыш цилиндрлеріне отынмен бірге түсіп, қозғалтқыштар аппаратурасының цилиндр поршенді тобы бөлшектерінің тозуына себеп болады. Мақалада агроөнеркэсіптік кешенде пайдаланылатын дизель отынының сапасын талдау кезінде ауылшаруапіылық өндірупгілері машиналарды пайдалану кезінде кездесетін үш негізгі мэселе атап өтілген. Сонымен қатар, механикалык қоспалардан жэне судан отынды тазалауға негізделген жаңа центрифуга эдісі туралы айтылады. Бұл эдіс бойынша ерітілген су центрифуганың корпусында болып жатқан «микрожарылыс» есебінен жойылады. Нэтижесінде отындағы механикалық қоспалар жэне ішінара шайырлар реактивті центрифугалау арқылы жойылады. ал су микробөлшектері арнайы эзірленген схема бойынша центрифуга корпусынан алынатын туман компонентке айналады. Дизель отынын негізгі сипаттамалары тазалау алдында жэне тазалаудан кейін кесте түрінде көрсетілген.

Kipicne

Тракторлар мен комбайндардың қозғалтқыштарының сенімділігі негізінен пайдаланылған дизель отынының тазалық дәрежесіне байланысты.

Бүл көрсеткіш қозғалтқыштың және отын жабдықтарының жұмысының тиімділігін анықтайды [1].

Белгілі болғандай, отынның тазалығы ең алдымен сүзгіштік коэффициент! бойынша бағаланады. Жанармайдың сүзгіштігіне судың, механикалық қоспалардың, шайырлы заттардың, сабындардың, нафтен қышқылдарының болуы эсер етеді [1].

Коммерциялық дизель отыны негізінен еріген суды қамтиды, бүл сүзгіштік коэффициентіне аз эсер етеді. Алайда сақтау жэне тасымалдау жағдайында отынның құрамында судың құрамы 0.01% -дан 0.1% немесе одан да көп болуы мүмкін ерітілмейтін немесе жай су болады, бұл сүзгіштік коэффициентінің ұлғаюына экеледі.

Жанармайда беттік активті заттардың, шайырлы қосылыстардың болуы отынның сүзгіштігіне эмульсиялық судың кері эсерін күшейтеді.

Жанармай - бүл дизельді отын жабдықтарын, плунжер отын сорғыларының фрикциялық жұптарының, инелердің, сүққыштар жэне басқа бөліктердің жылжымалы бөліктері үшін майлаушы құрал болып табылады.

Жанармайдың майлаушы қасиеттері майларға қарағанда әлдеқайда нашар, өйткені түтқырлығы мен жанармайдағы беттік-белсенді заттардың құрамы олардың майлардағы қүрамынан аз [2].

Қүрамында күкірттің болуына бойынша дизель отынының сапасына талаптарды күшеюіне және еуропалық стандарттарға сәйкес келетін отынды өндіруге ауысуына байланысты олар күрделі жағдайда гидротазалауға үшырайды. Сонымен қатар, күкірт, оттегі жэне азот бар қосылыстар дизель отындарынан алынып тасталады, бүл олардың майлау қасиетіне теріс эсер етеді.

Агроөнеркэсіптік кешенде пайдаланылатын дизель отынының сапасын талдау кезінде ауылшаруашылық өндірушілері машиналарды пайдалану кезінде кездесетін үш негізгі мэселені атап өткен жөн [3]:

  1. Отынның тасымалдау жэне сақтау процесінде механикалық қоспалармен жэне судың пайда болуымен ластануы.
  2. Жанармай қондырғыларының бөлшектерінің тозу деңгейін анықтайтын коммерциялық дизельдік отынның томен майлау қасиеттері.
  3. Отын жабдықтарының бөліктерінде түнбаның жэне коррозия іздерінің пайда болуына алып келетін отынның қанағаттанғысыз химиялық тұрақтылығы жэне жоғары коррозиялық агрессивтілік.

Агроөнеркэсіптік кешенде сатып алынған жэне қолданылатын дизельдік отынның бөлшек қүрамына, химиялық түрақтылығына, цетан санына іс жүзінде «эсер ету» өте қиын болса, онда ластанудан жэне Судан тазарту сияқты мэселелерді шешуге болады.

Қазірдің өзінде шетелде жасалған тракторлардың үлкен флотасы бар көптеген аграрлық кэсіпорындарда отындарды тазартудың арнайы қүралдары қолданылады. Тазалау эдісімен жүргізілетін негізгі операциялар отыннан мүнай қоймаларында жэне фермалардағы резервуарларда сақтау кезінде пайда болатын механикалық қоспалар мен ерімейтін суды шығару болып табылады.

Қазіргі қолданыстағы отандық және шетелдік тазартқыш құралдар дизель отынынан шайыр мен эмульсия суларын іс жүзінде жоймайды.

Бензин тазалағыштарының тиімділігі олардың 5 мкм немесе одан кем мөлшердегі ластаушы заттарды жою бойынша техникалық мүмкіндіктерімен шектеледі.

Отындағы эмульсиялық су тазалау процесінде жойылмайды жэне оның қозғалтқыштың жұмысына эсері бірыңғай емес болып саналады. Бір жағынан, дизель отыны үшін қазіргі заманғы стандарттар мен техникалық талаптар судың толық болмауы үшін міндетті шартты белгілейді, ал екінші жағынан, бірқатар жүргізілген зерттеулерде эмульсиялық судың машинаның жүмыс сипаттамаларына, отын шығынын төмендететін, пайдаланылған газдардың уыттылығын азайтатын жэне т.б. қамтамасыз ететін жағымды эсері расталған.

Жоғарыда айтылғандардың барлығы механикалық қоспалардан, Судан тазарту жэне тұтыну орындарындағы майлау қасиеттерін жақсарту арқылы дизель отынын пайдаланудың тиімділігін арттыру міндеттерін белгілейді.

ФГБНУ ВНИИТиН институты басқа да ғылыми топтармен бірге жылдар бойы дизельдік отынды тазалаудың техникалық құралдарын жэне олардың майлау қасиеттерін жақсартудың технологиялық процесін дамыту бойынша зерттеулер жүргізді.

Механикалық қоспалардан жэне Судан отынды тазалауға негізделген жаңа центрифуга эзірленді. Ерітілген су центрифуганың корпусында болып жатқан «микрожарылыс» есебінен жойылады.

Жүргізілген зерттеулер, дизель отынын ластанудан жэне Судан тазарту процесінде оның басқа да көрсеткіштерін жақсартуға болатындығын анықтады. Атап айтқанда, майлау қасиеттері [4].

Технологиялық тұрғыдан, процесс келесідей. Дизель отыны 90-95°С температурасына дейін қызады. Жанармайға «активатордың» 0,1% -дық су ерітіндісі қосылады, активатор ерігенге дейін қоспаны 10 минут бойы араластырады. 3-тен 4 сағатқа дейін тұнып тұрады.

Содан кейін тұндырылған отынның (98-99%) бөлігі бакқа бөлініп алынады, 90- 95°С температурасына дейін қызады жэне арнайы центрифуга арқылы цикл бойынша өтеді.

Отындағы механикалық қоспалар жэне ішінара шайырлар реактивті центрифугалау арқылы жойылады, ал су микробөлшектері арнайы эзірленген схема бойынша центрифуга корпусынан алынатын туман компонентке айналады.

Қорытынды

Дизель отынын негізгі сипаттамалары тазалау алдында жэне тазалаудан кейін кестеде келтірілген.

Кестеде 1 келтірілген деректерді талдай отырып, жүргізілген тазарту отынның бірқатар сипаттамалары мен пайдалану қасиеттерін жақсарта алады деген қорытынды жасауға болады. Атап айтқанда, 8489 ГОСТ бойынша анықталған нақты шайырлар концентрациясы шамамен 1,5 есе дерлік төмендеді, сүзгіштігі коэффициент! азайып, шектелетін сүзгіш температурасы төмендеді. Механикалық қоспалар мен су дизель отынына ГОСТ 305-82 талаптарына дейін толығымен шығарылады.

Кесте 1 Дизель отынын тазалауға дейінгі жэне кейінгі сипаттамалары

Көрсеткіштер

Алдыңғы дизель отыны (а.ш. кәсіпорындағы тауар-мұнай қоймасы)

ГНУ ВНИИТиН технологиясы бойынша тазалағаннан кейін дизель отыны

Цетан саны (есептеу әдісі)

41

42

Кинематикалық тутқырлығы, 20°С

3,88

4,14

Қату температурасы,oC

-17

-20

Жабық тиглде тутану температурасы, ° C

75.8

83.0

Нақты шайырлар концентрациясы, мг/100 см3

10.1

6.8

Қышқылдығы, мг KOH /100 см3

0.78

0.65

Күкірттің үлес салмағы, %

0,052

0,025

Күл мазмуны, %

0,007 0,

005

Сүзудің коэффициент!

4

3

Сүзудің шекті температурасы, oC

-6.0

-9.0

Механикалық қоспалардың мазмуны,%

0,051

Жоқ

Судың мөлшері, %

0,07

Жоқ

CKMT-дегі антибактериалдың қасиеттері, нүктелік диаметрі

0,37

0,28

Өңделген тазалау технологиясының дәлдігіне орай маңызды факті деп тазалағаннан кейін ТШҮМ шарының тозу таңбасының диаметрімен бағаланатын жанармайдың майлаушы қасиетінің айтарлықтай ұлғайғаюын атап өткен жөн.

Әдебиет:

  1. Школьников В.М. Топлива, смазочные материалы, технические жидкости//Справочник - М. «Транспорт» - 1999 - С. 595.
  2. Остриков В.В., Уханов А.П., Сафонов К.У. Топлива, смазочные материалы, технические жидкости// Уч. Пособие ФГОУ ВПО «Ульяновская ГСХА» - 2009 - С. 575.
  3. Остриков В.В. и др. Контроль качества топлив и смазочных материалов, испеользуемых в узлах и агрегатах с/х техники. М.: Россельхозакадемия - 2007 - С. 115.
  4. Остриков В.В. и др. Повышение эффективности использвания смазочных материалов в узлах и агрегатах с/х техники. Анализ, теория, исследования и практика. Воронеж: «Истоки» - 2008 - С. 159.

Разделы знаний

Биология

Биология бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  ғылыми және тәжірибелі биология бойынша көптеген мақалалар мен баяндамаларды таба аласыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында қазіргі билогияның негіздері, тарихы,  зерттеу бағыттары мен ғылыми зерттеулердің нәтжелері және биология ғылымының басқа да бөлімдері жайлы толық анықтама береді.

Медицина

Совокупность наук о болезнях, их лечении и предупреждении.

Педагогика

Бұл бөлімде сіздер педагогика пәні бойынша көптеген тақырыптарға арналған мақалалар мен баяндамаларды таба аласыз. Бұл мақалалар сіздерге түрлі педагогика жайлы ғылыми жұмыстарды жазуға бағыт-бағдар бере отырып, жаңа ғылыми ашылымдар мен тәжірибелік зерттеулердің нәтижелерін танып-білуге көмектеседі.

Психология

Психология бөлімінде психология пәні, міндеттері мен мақсаттары, психикалық құбылыстардың пайда болу заңдылықтары, психология бөлімінің тармақтары, психология ғылымының пайда болу тарихы, қалыптасуы және психологияның басқа да тақырыбындағы қызықты мақалаларды таба аласыздар. 

Социология

 Бұл бөлімде социология немесе әлеуметтану ғылымы жайлы, қоғамның қалыптасуы, жұмыс істеуі және даму заңдылықтары туралы мақалалар қарастырылған. 

Тарих

Бұл бөлімде сіздер тарих ғылымының түрлі тақырыбына жазылған көптеген ғылыми мақалаларды таба аласыздар. Бұл мақалалар сіздерге рефераттар мен баяндамаларды жазуға көмектеседі.

Техникалық ғылымдар

Мұнда келесідей ғылыми мақалалар жарияланады: физика-математикалық , химиялық, гелогия-минерология, техникалық және гуманитарлық ғылымдардың өзекті  мәселелері, ғылыми конференциялардың, семинарлардың материалдары, ғылыми-техникалық комиссияның қағидалары, техникалық білімнің мәселелері.

Филология

 Бұл бөлімде филология пәні жайлы, филологияның түрлі тақырыбына жазылған мақалалардың жиынтығы қарастырылған. 

Философия

Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  философия пәні бойынша ғылыми мақалалар. Бұл бөлімде қоғам тану жайлы көзқарастар, сонымен қатар қазақ халқының ұлы тұлғаларының философиялық көзқарастары келтірілген.

Халықаралық қатынастар

Халықаралық  қатынастар  бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында халықаралық қатынастарды дамытудың жолдары мен оларды дамытудағы негізгі алғышарттарды қарастырады. Халықаралық экономикалық қатынастардың мемлекетті дамытудағы ролі мен маңызын ашып көрсетеді.  Мұнда сіздер халықаралық қатынастар, сыртқы экономикалық саясат тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Экология

Экология

Экономика

Экономика бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі кезінде адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастарды дамытудың жолдарын қарастырады.  Мұнда сіздер экономика, экономикалық теория тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Құқық

Құқық бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында құқық туралы жалпы түсінікті ашады, құқықтық қоғамның қалыптасып дамуы жайлы және оның маңызын қарастырады. Мұнда сіздер құқық пәні тақырыбында жазылған көптеген материалдарды таба аласыздар.