Другие статьи

Цель нашей работы - изучение аминокислотного и минерального состава травы чертополоха поникшего
2010

Слово «этика» произошло от греческого «ethos», что в переводе означает обычай, нрав. Нравы и обычаи наших предков и составляли их нравственность, общепринятые нормы поведения.
2010

Артериальная гипертензия (АГ) является важнейшей медико-социальной проблемой. У 30% взрослого населения развитых стран мира определяется повышенный уровень артериального давления (АД) и у 12-15 % - наблюдается стойкая артериальная гипертензия
2010

Целью нашего исследования явилось определение эффективности применения препарата «Гинолакт» для лечения ВД у беременных.
2010

Целью нашего исследования явилось изучение эффективности и безопасности препарата лазолван 30мг у амбулаторных больных с ХОБЛ.
2010

Деформирующий остеоартроз (ДОА) в настоящее время является наиболее распространенным дегенеративно-дистрофическим заболеванием суставов, которым страдают не менее 20% населения земного шара.
2010

Целью работы явилась оценка анальгетической эффективности препарата Кетанов (кеторолак трометамин), у хирургических больных в послеоперационном периоде и возможности уменьшения использования наркотических анальгетиков.
2010

Для более объективного подтверждения мембранно-стабилизирующего влияния карбамезапина и ламиктала нами оценивались перекисная и механическая стойкости эритроцитов у больных эпилепсией
2010

Нами было проведено клинико-нейропсихологическое обследование 250 больных с ХИСФ (работающих в фосфорном производстве Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции)
2010


C использованием разработанных алгоритмов и моделей был произведен анализ ситуации в системе здравоохранения биогеохимической провинции. Рассчитаны интегрированные показатели здоровья
2010

Специфические особенности Каратау-Жамбылской биогеохимической провинции связаны с производством фосфорных минеральных удобрений.
2010

ОҚМФА-да болашақ жоғары білімді мейірбикелердің құзыреттіліктерінің даму деңгейін бағалау

Түйін

Қазіргі таңда шығармашыл ойлай алатын, әлеуметтік және кәсіби белсенділікке, жаңа заманғы еңбек нарығында бәсекелестікке және ұтқырлыққа ие мамандарға сұраныс өте жоғары. Жоғарғы оқу орындарында білім алушы мейірбикелердің кәсіптік құзыреттіліктерін қалыптастыру мәселесі қазіргі уақытта ғылыми пайымдаудың негізі болып табылады.

Мейірбике ісін дамыту үрдісі мен мейірбике кәсібі денсаулық сақтаудың заманауи жүйесінде мейірбикенің рөлін барынша күшейтеді. Басында мейірбике орта медициналық қызметкерге жатқызылған, дәрігердің көмекшісі саналып, дәрігердің тағайындауы бойынша мейірбике күтімін жасады, ал қазіргі уақытта ғылыми тәсілдер мен дәлелді практикаға негізделген мейірбике ісінің заманауи теориялары мейірбикені мейірбике шешімдерін дәрігерге тәуелсіз қабылдайтын, дәлелді мейірбике күтімін, оны мейірбике құжаттамасында көрсетіп, жоспарлайтын және жүзеге асыратын, дәрігердің тең әріптесі ретіндегі мейірбике.

Кілт сөздер: мейірбике ісі, мейірбике, жоғары білімді, құзыреттілік, кәсіби құзыреттілік.

Дәрігерлердің көмекшісі ретінде мейірбикенің дәстүрлі рөлі біртіндеп өзгеріп келеді және денсаулық сақтауды реформалау саясатында қажеттілердің бірі болып табылады [1,2].

Денсаулық сақтау жүйесіндегі реформалау үдерісі мен науқастарға көрсетілетін медициналық көмектің жаңа түрлерін енгізу мейірбикелік персоналға жоғары біліктілікті, терең білім мен икемділікті, белгілі коммуникативтік дағдыларды, сонымен қатар қажетті кезде ұйымдастырушы және жауапты орындаушы ретінде, техникалық тұрғыда күрделі медициналық аппараттармен жеңіл жұмыс жасай білуді, жоғары мәдени дәрежедегі және әрдайым шығармашылық ізденісте болуды талап етеді [3].

Мейірбике ісі маңызды кадрлық ресурстармен және халықты нақты потенциалды мүмкіндіктер мен қолжетерлік медициналық көмекпен қамтамасыз ететінін ескерсек, оның жұмысын жақсарту мақсатында мейірбикенің қызметін оңтайландыру жолдарын қарастыру қажеттігін қазіргі негізгі мәселе ретінде көтеру керек [3].

Қазақстанның Болон процесіне енуі білімді, кәсіптік стандарттарды, біліктілік пен лауазымдық ұстанымдарды Еуропалық директиваларға, оның ішінде мейірбике ісі бойынша да, сәйкестікке келтіру қажеттілігін ұсынады. Мейірбике көмегі денсаулық сақтау жүйесінде бүгіндері кәсіптік қызметтің жеке саласы болып табылуда [4].

Ғылыми зерттеулердің сараптамасы жоғарғы білімді мейірбикелердің кәсіби құзыреттілік- терін қалыптастыру мейірбике ісінің дамуында маңызды рөл атқаратынын дәлелдеп отыр [5].

Жоғары білім берудегі құзыреттілік тәсілі - кәсіби міндетті сапалы шешуге және жоғары оқу орындарының білім беру жүйесіндегі болатын қабілетті мамандар мен сұранысты қамтамасыз ететін жұмыс берушілердің арасындағы қарама-қайшылықты болдырмауға арналған. Ол қазіргі уақыттағы мемлекеттік білім беру стандарттарының алдында тұрған білім беру компоненттерінің мазмұнының басымдылығын және қазіргі таңдағы білім беру мазмұнына жаңаша көзқараспен қарау, оқу үдерісінің тәжірибелік, қызметтік компоненттерін қайтадан құрастыру және олардың пайдасын арттыруға мүмкіндік береді [6].

Мейірбике ісінің мамандары барлық елдерде қазіргі уақытта базалық техникалық және кәсіптік білім алу деңгейінде ғана дайындықтан өтпей, сонымен қатар мейірбике ісі бойынша бакалавриат, магистратура және докторантура шеңберінде де дайындықтан өтеді [4].

Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы (ОҚМФА) қазіргі кезде жоғары білімді мейірбикелерді дайындайтын жоғары оқу орындарының бірі болып табылады. ОҚМФА - сы «Мейіргер ісі» бакалаврларын екі бағытта: мейірбике - клиницист, мейірбике ісінің менеджері; ғылыми - педагогикалық бағыт бойынша магистрлерді дайындайды.

«Мейіргер ісі» бакалаврларында кәсіби құзыреттіліктерді қалыптастыру үшін ОҚМФА - да активті және интерактивті оқыту әдістері қолданылып жатыр: - кіші топтарда жұмыс жасау; - ситуациялық тапсырмаларды шешу;- рольдік ойындар;- проблемалы - бағдарлы оқыту (PBL); - командалы - бағдарлы оқыту (TBL);- клиникалық оқиға негізінде оқыту (CBL); - пәнаралық бірлестіре оқыту; - ақпараттық - коммуникациялық және компьютерлік технологиялар (e-learning), электронды оқыту бағдарламалары, оқу бейне фильмдері, электронды оқулықтар; - манекендерде, фантомдарда, муляждарда практикалық дағдыларды өңдеуді қамтыған симуляциялық технология- лар.

Студенттерге орталықтандарылған активті оқыту әдістері мамандықтың базалық пәндері бойынша оқу жұмыстарының түрлері және құзыреттерді қалыптастыруы бойынша сараланған:

  • дәрістер (шолу, түйткілді, «дәріс - тұсаукесер»);
  • практикалық және семинар сабақтары (кіші топтарда жұмыс жасау, жұппен жұмыс жасау, мастер - класстар, кейс - әдістер, дөңгелек үстелдер, «e - learning» элементтері);
  • қорытынды сабақтар (іскерлік ойындар, конференциялар);
  • бақылау сабақтары (білімді бағалаудың тестілеу, баллдық - рейтингтік жүйесі).

Кликалық - симмуляциялық бөлімнің оқу клиникалық сыныптарында базалық және бейіндеуші пәндер бойынша интерактивті симмуляциялық технологияларды қолдану науқастың денсаулығына зиян келтірмей кәсіби құзіреттерді қалыптасытыруға қолқабыс етеді, практикалық мейірбикелік манипуляцияларды таңдауға мүмкіндік береді, кәсіби жағдайда жұмыс жасау иммитациясын қалыптастырып, теория тұрғысында алынған білімдерін және дағдылыры мен ептіліктерін бекітуге көмек береді.

Зерттеудің мақсаты. Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясының «Мейіргер ісі» мамандығы бойынша білім алып жатқан студенттердің өз мамандығының құзыреттіліктерін қандай деңгейде меңгергенін анықтау.

Зерттеу материалы мен әдістері. Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академия- сы, 6М110300 «Мейіргер ісі» мамандығы бакалавриатының білім беру бағдарламасына студент- тердің негізгі кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру мақсатында 2016 жылы бірнеше элективті клиникалық пәндер енгізілген болатын: науқасқа бағытталған мейіргерлік күтім, мейірбике ісіндегі зерттеу негіздері, мамандандырылған мейірбикелік көмек, бастапқы медико-санитарлық көмек, үй жағдайындағы мейіргерлік күтім.

«Мейіргер ісі» мамандығы бакалавриатының білім беру бағдарламасы бойынша білім алушы студенттердің негізгі кәсіби құзыреттіліктерінің даму деңгейін бағалау мақсатында 3 - 4-ші курс студенттерінің арасында сауалнама жүргіздік. Барлығы сауалнамаға 100 студент қатысты.

Кесте - Студенттердің кәсіби құзыреттіліктері мынадай критерилер бойынша бағаланды

Жалпы кәсіби құзыреттілік

Арнайы - кәсіби құзыреттілік

Қарым - қатынас сферасындағы әлеуметтік құзыреттілік

Тұлғалық құзыреттілік

  • Кәсіби өзін-өзі тану;
  • Кәсіби ойлауға және жаңа кәсіби білімдерді игеруге қабылеттілігі;

- Кәсіби қызметті орындауға психологиялық тұрғыдан дайын болуы.

- Кәсіби білім, біліктілік, дағдылар; - Кәсіби қызметін жүзеге асыру қабілеттілігі;

  • Өзінің ары қарай кәсіби қалыптасуын жоспарлау алуы;
  • Кәсіби өз - өзіне баға беруі.
  • Топта жұмыс істей алу;
  • Мәдени және тұлға аралық төзімділік;
  • Әлеуметтік- психологиялық бейімділік;
  • Шиеленисті жағдайларды шеше білу.

- Тұлғалық және өзінің кәсіби жүзеге асырылуын және өзін - өзі дамытудың қажеттілігі;

- Әлеуметтік және моральды - этикалық құндылықтар;

- Азаматтық ұстаным; - Психологиялық төзімділік.

Зерттеулердің нәтижелері. Алынған сауалнама нәтижелері Epi Info бағдарламасы арқылы сарапталды. Зерттеу нәтижелері төмендегідей: Жалпы кәсіби құзыреттіліктері: студент- тердің 65% төмен, 20% орташа, 15% жоғары болды.

Арнайы - кәсіби құзыреттіліктері: 59% төмен, 25% орташа, 16% жоғары нәтиже көрсетті.

Қарым - қатынас сферасындағы әлеуметтік құзыреттіліктері: студенттердің 50% төмен, 23% орташа, 18% жоғары болды.

Тұлғалық құзыреттіліктері: студенттердің 47% төмен, 33% орташа, 20% жоғары болды.

Қорытынды. Алынған сауалнама нәтижелері болашақ жоғарғы білімді мейірбикелердің кәсіби құзыреттіліктерінің қажетті жоғарғы деңгейде қалыптаспағанын көрсетті. Болашақ жоғарғы білімді мейірбикелердің кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыруға ғылыми пайымдау қажет екенін далелдеп отыр.

Әдебиеттер

  1. Левина В.А. Формирование профессиональной компетентности специалиста сестринского дела с квалификацией базового среднего профессионального образования: Автореф. дисс. канд. пед. наук. - Саратов, 2004 г.
  2. Загороднова Г. А. Характеристика удовлетворенности трудом и производственная мотивация медицинских сестер // Главная медицинская сестра. - 2008. - № 3. - С. 43-49.
  3. Материалы III Всероссийского съезда средних медицинских работников, Екатеринбург 2009, Часть 1.
  4. Мейірбикелер мектебін дамытудың тұжырымдамасы. ҚР Президенті Іс басқармасы Медициналық орталығының ауруханасы 17.11.2015ж., №17 хаттамасы.
  5. Нестерова Н.Л. Формирование профессиональной компетентности у студентов медицинских училищ в условиях профессионально - рефлексивного тренинга: Автореф. дисс. канд. пед. наук. - Москва, 2010г.
  6. С.Ә.Исаев - ф. - м.ғ.к., профессор Жоғары білім беру жүйесіндегі құзыреттілік тәсілі. Вестник КазМКПУ.

Разделы знаний

Биология

Биология бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  ғылыми және тәжірибелі биология бойынша көптеген мақалалар мен баяндамаларды таба аласыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында қазіргі билогияның негіздері, тарихы,  зерттеу бағыттары мен ғылыми зерттеулердің нәтжелері және биология ғылымының басқа да бөлімдері жайлы толық анықтама береді.

Медицина

Совокупность наук о болезнях, их лечении и предупреждении.

Педагогика

Бұл бөлімде сіздер педагогика пәні бойынша көптеген тақырыптарға арналған мақалалар мен баяндамаларды таба аласыз. Бұл мақалалар сіздерге түрлі педагогика жайлы ғылыми жұмыстарды жазуға бағыт-бағдар бере отырып, жаңа ғылыми ашылымдар мен тәжірибелік зерттеулердің нәтижелерін танып-білуге көмектеседі.

Психология

Психология бөлімінде психология пәні, міндеттері мен мақсаттары, психикалық құбылыстардың пайда болу заңдылықтары, психология бөлімінің тармақтары, психология ғылымының пайда болу тарихы, қалыптасуы және психологияның басқа да тақырыбындағы қызықты мақалаларды таба аласыздар. 

Социология

 Бұл бөлімде социология немесе әлеуметтану ғылымы жайлы, қоғамның қалыптасуы, жұмыс істеуі және даму заңдылықтары туралы мақалалар қарастырылған. 

Тарих

Бұл бөлімде сіздер тарих ғылымының түрлі тақырыбына жазылған көптеген ғылыми мақалаларды таба аласыздар. Бұл мақалалар сіздерге рефераттар мен баяндамаларды жазуға көмектеседі.

Техникалық ғылымдар

Мұнда келесідей ғылыми мақалалар жарияланады: физика-математикалық , химиялық, гелогия-минерология, техникалық және гуманитарлық ғылымдардың өзекті  мәселелері, ғылыми конференциялардың, семинарлардың материалдары, ғылыми-техникалық комиссияның қағидалары, техникалық білімнің мәселелері.

Филология

 Бұл бөлімде филология пәні жайлы, филологияның түрлі тақырыбына жазылған мақалалардың жиынтығы қарастырылған. 

Философия

Қазақстанның ғылыми журналдарында жарияланған  философия пәні бойынша ғылыми мақалалар. Бұл бөлімде қоғам тану жайлы көзқарастар, сонымен қатар қазақ халқының ұлы тұлғаларының философиялық көзқарастары келтірілген.

Халықаралық қатынастар

Халықаралық  қатынастар  бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында халықаралық қатынастарды дамытудың жолдары мен оларды дамытудағы негізгі алғышарттарды қарастырады. Халықаралық экономикалық қатынастардың мемлекетті дамытудағы ролі мен маңызын ашып көрсетеді.  Мұнда сіздер халықаралық қатынастар, сыртқы экономикалық саясат тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Экология

Экология

Экономика

Экономика бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі кезінде адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастарды дамытудың жолдарын қарастырады.  Мұнда сіздер экономика, экономикалық теория тақырыбы бойынша көптеген материалдарды таба аласыздар.  

Құқық

Құқық бөлімінде сіздер Қазақстанның ғылыми журналдары мен жиынтықтарында жарияланған, мақалалар мен баяндамаларды табасыздар.  Авторлар өздерінің жұмыстарында құқық туралы жалпы түсінікті ашады, құқықтық қоғамның қалыптасып дамуы жайлы және оның маңызын қарастырады. Мұнда сіздер құқық пәні тақырыбында жазылған көптеген материалдарды таба аласыздар.