Қазіргі ғасыр — жеке тұлғаны қалыптастыру, ізгілендіру, дамыту ғасыры. Білім берудің қазіргі кездегі негізгі мақсаты: білім алып, білік пен дағдыға қол жеткізу ғана емес, олардың негізінде дербес, əлеуметтік жəне кəсіби біліктілікке ақпаратты өзі іздеп табу, талдау жəне ұтымды пайдалану. Олай болса, оқытушылардың алдында тұрған бірден-бір мақсат — студенттер алған білімдерін пайдаға асырып, өздігінен əрекет ете алатын, оларды түрлі өмірлік жағдайда қолдана білетін, жалпы адамзаттың жəне ұлттық құндылықтарды қатар меңгерген, өзіндік көзқарасы бар азамат болып жетілуіне көмектесу.
Бұл міндеттерді шешу үшін əр оқытушы, күнделікті ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерге батыл жол ашарлық қарым-қатынас жасаулары керек. Оқыту түрлерін, əдістері мен құралдарын одан əрі жетілдіріп, тиімді тəсілдерді нəтижелі қолданудың жолдарын іздестірулері қажет [1].
Қазіргі кезде жоғары мектептің оқу үрдісіне, тəрбиесіне қойылатын талаптар даму, өзгеріс үстінде. Сонымен қатар оқытушылардың дайындығына, кəсіптік шеберлігіне қойылатын талаптар да өзгеруде. Осыған байланысты оқытушы оқу-тəрбие үрдісін интерактивті технологияға негіздеп ұйымдастырған жөн.
Ақпараттық технология екі құрамдас бөліктен тұрады: компьютерлік сауатттылық жəне компьютерлік білімдарлық. Компьютерлік технологиялардың даму жағдайындағы ақпараттық сауаттылыққа компьютермен өз бетінше жұмыс істей білу, компьютерлік техниканың көмегімен есептеу, жазу, сурет салу, ақпараттарды іздеу дағдылары мен біліктіліктерінің болуы жатады.
Бүгінгі оқыту жүйесінде əр түрлі жаңа технологияларды пайдалану тəжірибеге еніп, нəтижелер беруде [2].
Ақпараттық технологияда білім мазмұны оқушыларға негізінен электрондық оқулық арқылы беріледі.
Базалық білім мазмұнының дəстүрлі əдістеме бойынша оқытылуы қазір біртіндеп жаңа технологияларға ауыстырылуда. Сондықтан оқытудың ақпараттық технологиясы студенттердің оқу ақпараттарын меңгеру қабілеттерін күшейтуге əсер етеді. Ақпаратты қабылдаушымен оны өңдеу, сақтау блоктары мен ақпарат ағынының өзі арнайы бір жүйені құрайды.
Қазіргі педагогикалық жəне оқытудың ақпараттық технологияларын ескере отырып, өткізгендегі ақпараттық технологияның міндеттері:
- Сабақта модельді жасау жəне көрсету, презентациялау. Қажетті бағдарламаны қамтамасыз етіп, тақтаға үйлестіріп қолдану жаңа идеяларды түсінуді анағұрлым жақсартады. Оқытудың компьютерлік технологиялары педагогтар мен студенттердің шығармашылық қасиеттерін дамытуға үлкен мүмкіндіктер береді.
- Студенттерді сабаққа белсенді түрде қатыстыру. Əр сабаққа қатыстырып, қызықтыру интерактивті тақта қолдану есебінен ұлғаяды.
- Сабақтың қарқыны мен барысын жақсарту. Интерактивті тақтаны қолдану əр сабақтың жоспарын, қарқыны мен барысын жақсартады. Интерактивті тақта — студенттердің барлығын оқыту үшін құнды құрал. Бұл мұғалімдерге сабақта жаңа материалды өте қызықты жəне қарқынды етіп түсіндіруге көмектесетін визуалды ресурс.
Оның ақпаратты түрлі мультимедиалық ресурстар көмегі арқылы таныстыруға мүмкіндігі зор. Оқытушылар мен студенттер материалды барынша жетік түсініп оқи алады. Ол сызбаларды түсіндіруді жеңілдетіп, қиын мəселелерді шешуге көмектесе алады.
Осы тұрғыдан қазіргі таңда қолданылып жүрген Prezi.com веб-сервисінің атқаратын қызметі аса зор [3].
Қазіргі таңда презентацияның негізгі мақсаты — аудиторияға қарапайым жəне түсінікті мультимедиалық үлгіде мəліметті, ақпаратты жеткізу.
Негізгі құраушылары суреттер, мəтіндер, анимациялар, əр түрлі графиктер, бейнефайлдар, дыбыстық файлдар болып табылады.
Сонымен қатар мультимедиалық материалды басқару да негізгі бөлік болып табылады. Əдетте мультимедиалық материалды құрастыру үшін Power Point, Soft Maker Presentations жəне Multimedia Builder, Prezi.com веб-сервистері қолданылады. Осылардың ішінде жиі пайдаланатыны Prezi.com веб- сервисі.
Prezi.com — бұл веб-сервис, оның көмегімен сызықтық емес құрылыммен мультимедиалық интерактивті презентацияларын құруға болады.
Веб-сервисте мультимедиалық материалды өңдеу үшін Prezi.com сайтында тіркеуден өту керек. Тіркелген соң презентациялық үлгінің біреуі таңдалып, материал өңделеді. Таңдау беті келесідей кескіннен тұрады (1-сур.).
Презентациялық бет таңдалғаннан соң, беттің қажет деп табылған бөлігіне мультимедиалық материал орнатудан бастаймыз. Төмендегі 2-суретте мəтін өңдеу құралының көмегімен мəтінді теріп, мəтінге қажетте барлық параметрлерді орнатамыз. Көрсетілген пиктограммалардың көмегімен мəтінге қажет деп табылған параметрлер қойылады.
Prezi.com веб-сервисінің мəзір (меню) жолы үш топқа бөлінеді:
- Фреймдер орнату беті.
- Аудио, бейнесурет кою беті.
- Тақырыптар қою беті.
Осы үш менюдің көмегімен презентациялық материалдың интерфейсін, дизайнын жақсартуға болады.
- Фреймдер орнату менюінің көмегімен презентациялық беттерді құрылымға бөлуге, мазмұны жағынан, логикалық құрылымы бойынша топтастыруға болады (3-сур.)
- Көмегімен материалға аудио, бейне, сурет, диаграмма, Power Point материалын қоюға болады (4-сур.).
- Тақырыптар қою менюдің көмегімен байланыстырушы құралдарды, тақырыптарды мазмұнына қарай топтастырып қолдануға болады (5-сур.).
Оқытушылар өздерінің жаңа ойларын, идеяларын əсерлі, тартымды етіп көрсету үшін осы веб- сервисті қолданса, мақсаттарына жетеді. Бұл веб-сервистің оқушылармен жаңа материалды бірігіп талдауға мүмкіндік зор. Сондай-ақ оқытушылар үшін абстрактылы ойлар мен тұжырымдарды түсіндіруде құнды құрал болып табылатыны анық.
Оқытушының шеберлігінің негізгі көрсеткіштерінің бірі – əдістеме саласындағы ғылыми жаңалықтар мен озық тəжірибені меңгеру, игеру. Сапалы, тиімді, нəтижелі жүргізілген əрбір сабақ — ұстаздың еңбегінің айғағы. Оқытудың негізгі формасы, оқыту, білім беру үрдісінің негізгі мақсаты — студентте білім, дағды, іскерлікті қалыптастыру. Кез келген теориялық білімнің практикасы да сабақта талқыланып, түсіндіріліп, пысықталып, студентке білім негіздері қалыптастырылады.
Білім — əрбір студенттің бағындыратын шыңы. Шың биігіне жету жолында қандай қиыншылықтар кездессе, оқу, білімді меңгеруде де сондай қиыншылықтар кездеседі. Оны жеңілдету — оқытушылардың міндеті. Осы мақсатта педагогикалық технологияның тиімді əдіс-тəсілдерін пайдалануға тырысу қажет. Əрбір жеке тұлғалардың білімділігі, кеңінен ойлауы, талдай білуі тұрғысында тікелей жұмыстар жүргіземіз.
Қазіргі кезде оқытудың басты мақсаты — өз бетінше дами алатын, жеке шығармашыл тұлғаларды қалыптастыру болғандықтан, оқушыларға өз бетінше танымдық əрекет етудің əдістері мен дағдыларын үйрету керек. Осы бағытта студенттердің ғылыми жобалар жарысына қатысып шығармашылық жұмыспен айналысуына көп көңіл бөлген дұрыс. Сондықтан жаңартылған технологиялардың элементтерін пайдалану — əр оқытушы үшін жауапкершілікті қажет ететін іс. Қазақстанда əлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағытталған жаңа талаптарға лайықты білім беру жүйесі жүзеге асып келеді. Қазіргі заман талабына сай білім беру мəселесі сол қоғам мүддесіне лайықты болу керек.
Əдебиеттер тiзімі
- com ресми сайты
- Сағымова А.С. Мемлекеттік тілді оқыту барысында студенттің өздік жұмысын ұйымдастыру: Оқу құралы. —Алматы: Алматы технол. ун-ті баспасы, 2002. — 154 б.
- [ЭР]. Қолжетімділік тəртібі: http://dop.uchebalegko.ru/docs/index-4452.html?page=35